ھێندریک لۆرێنتس: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
چاکسازی
چاکسازی
ھێڵی ١٣:
|
}}
'''ھێنریک ئانتۆن لۆرێنتز''' ({{بە ئینگلیزی|Hendrik Antoon Lorentz}}) ئەم زانا [[فیزیا]]ییە [[خەڵاتی نۆبڵنۆبێل]]ی لە ساڵی ١٩٠٢ لەگەڵ [[پیترپیتەر زیمانزێمەن]] بە ھەردوکیان وەریان گرتووە لۆرێنتز باسی لەوە کرد و وای دانا کە [[بڵاوبوونەوەی ڕووناکی]] لە [[ئەتۆم]]ەکاند ، دەتوانرێت بگەڕێنرێتەوە بۆ ئەوەی کە بە ھۆی کارلێکی نێوان [[ئەلکترۆن]]ەکانەوە ڕوودەدات . وە ئاشکرا کردنەکەی پیتر زیمان لە ساڵی ١٨٩٦ باسی لەوە دەکرد کە ھێڵە سپێکتراڵەکانی [[ئەتۆم]]ەکان کە ئەشکێنەوە لە ناو [[بوارێکی موگناتیسی]] دابەش دەبێت بۆ چەند لایەنێکی جیاواز بە [[لەرەلەر]]ی جیاواز ئەمەش دڵنیابوونی بیردۆزەکەی لۆرێنتزی سەلماند.ھەر لە بەر ئەمە [[خەڵاتی نۆبڵ]]ەکە بە ھاوبەشی درا بە ھەردووکیان.
= پێشەکی =
ئەم زانا [[فیزیا]]ییە [[خەڵاتی نۆبڵ]]ی لە ساڵی ١٩٠٢ لەگەڵ [[پیتر زیمان]] بە ھەردوکیان وەریان گرتووە لۆرێنتز باسی لەوە کرد و وای دانا کە [[بڵاوبوونەوەی ڕووناکی]] لە [[ئەتۆم]]ەکاند ، دەتوانرێت بگەڕێنرێتەوە بۆ ئەوەی کە بە ھۆی کارلێکی نێوان [[ئەلکترۆن]]ەکانەوە ڕوودەدات . وە ئاشکرا کردنەکەی پیتر زیمان لە ساڵی ١٨٩٦ باسی لەوە دەکرد کە ھێڵە سپێکتراڵەکانی [[ئەتۆم]]ەکان کە ئەشکێنەوە لە ناو [[بوارێکی موگناتیسی]] دابەش دەبێت بۆ چەند لایەنێکی جیاواز بە [[لەرەلەر]]ی جیاواز ئەمەش دڵنیابوونی بیردۆزەکەی لۆرێنتزی سەلماند.ھەر لە بەر ئەمە [[خەڵاتی نۆبڵ]]ەکە بە ھاوبەشی درا بە ھەردووکیان.