ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
|
|
|
[[پەڕگە:Ozone-1,3-dipole.png|thumb|شێوگی ئۆزۆن]]
ئۆزۆن گازێکی رە‌نگ [[شین]]ە‌ە پێک دێت لە‌لە سێ گە‌ردیلە‌ی ئؤکسجینئؤکسجین، ، شێوگە‌شێوگە کیمیاییە‌کە‌ی(O3)یە .
== چینی ئۆزۆن ==
چینێکی سروشتیە‌سروشتیە دە‌وری گۆی زە‌وی داوە‌داوە دە‌کە‌وێتە‌دە‌کە‌وێتە ناو چینی ستراتوسفیر پە‌یدا دە‌بێ لە‌لە کارلێکی نێوان گە‌ریلە‌ی ئؤکسجینی لە‌لە گە‌لَ گە‌ردی ئۆکسجین.
ئۆزۆن بۆماوە‌یە‌کی زۆر نامێنێتە‌وە‌نامێنێتە‌وە شیدە‌بێتە‌وە‌شیدە‌بێتە‌وە بە‌بە ھۆی کارلێکی لەگەڵ تیشکی سە‌روی بنە‌وشە‌یی دە‌گۆرێ بۆ گە‌ردی ئۆکسجین.
وە‌وە بە‌بە زنجیرە‌زنجیرە گؤرانکاریە‌ک دوبارە‌دوبارە دە‌دە گۆڕێتە‌وە‌گۆڕێتە‌وە بؤ گازی ئۆزۆن.
== جۆرەکانی ئۆزۆن ==
=== ئۆزۆنی چینی سەرەوە ===
گازی ئۆزۆنە‌ئۆزۆنە کە‌کە لە‌لە چینە‌چینە بە‌رزە‌کان بە‌رگە‌بە‌رگە ھە‌وا دروست دە‌بێت پاریَزگاری لە‌لە ھاتنە‌ھاتنە ناوە‌ناوە وە‌یتیشکە‌وە‌یتیشکە زیان بە‌خشە‌کان دە‌کات کە‌کە لە‌لە خۆرە‌وە‌خۆرە‌وە دە‌گە‌نە‌دە‌گە‌نە سە‌ر زە‌وی وە‌ک تیشکی سە‌رووی بنە‌وشە‌یی ،بنە‌وشە‌یی، ئە‌گە‌ر ئە‌و چینە‌چینە نە‌بوایە‌نە‌بوایە ئە‌وا رێژە‌ی زۆر لە‌لە تیشکی (UV) دە‌ھاتە‌سە‌ر زە‌وی زیانی بۆ رووە‌ک ،رووە‌ک، گیانە‌وە‌ران وە‌وە مرۆڤ ھە‌بوو
=== ئۆزۆنی چینی خوارەوە ===
ئە‌و ئۆزۆنە‌یە‌ئۆزۆنە‌یە کە‌کە لە‌لە چینی خوارە‌وە‌ی بە‌رگە‌بە‌رگە ھە‌وا دروست دە‌بێ بە‌بە ھۆی پیس بوونی ژینگە‌ژینگە کە‌کە بە‌بە ھۆکارە‌کانی سرواشتی وە‌ک (گرکانە‌کان ،گرکانە‌کان، سوتانی دارستانە‌کان ...) وە‌وە ھۆکاری مرۆیی وە‌ک (دوکە‌لی کارگە‌کان ،کارگە‌کان، ئوتومبێل کە‌کە گازی NO وە‌وە CO تێدایە ،تێدایە، ماددە‌ی کیمیاییە‌کان) لەگەڵ ئە‌و برە‌برە کە‌مە‌ی (UV) کە‌کە لە‌لە خۆرە‌وە‌خۆرە‌وە دێ کارلێک دە‌کە‌ن . کاریگە‌ری خراپ بۆ رووە‌ک ، گیانە‌وە‌رانرووە‌ک، ،گیانە‌وە‌ران، مرۆڤ پیدادە‌کە‌ن . زیانە‌کانی وە‌ک ترشە‌ترشە باران وە‌وە پە‌نگ خواردنی گە‌رمی لێ پیدادە‌بێ .
== ئەمانەش ببینە ==
*[[کیمیا]]
== سەرچاوەکان ==
*[http://www.z-kimya.com/web/index.php?option=com_content&view=article&id=47:-ozone&catid=2:2011-12-01-12-20-11&Itemid=3 ماڵپەڕی زانستی کیمیا - ئۆزۆن]
{{پەراوێز}}
{{دەروازە|زانست}}
[[پۆل:گازەگان]]
|
