یەکێتیی سۆڤیەت: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
مەزنەمراز
سەرچاوەکان
ھێڵی ٣٢:
|}
 
'''یەکێتی سۆڤیەت''' (بە [[ڕووسی]]: Советский Союз)، بە فەرمی '''یەکێتی کۆمارە سۆشیالیستەکانی سۆڤیەت''' (بە [[ڕووسی]]: Сою́з Сове́тских Социалисти́ческих Респу́блик)، دەوڵەتێکی سۆشیالیستی<ref>http://www.thefreedictionary.com/Union+of+Soviet+Socialist+Republics</ref> زلھێز بوو لە [[ئۆڕاسیا]]، کە لە ساڵی ١٩٢٢دا دامەزرا بەڵامتاکوو لە٢٥ی ساڵیکانوونی یەکەمی ١٩٩٢دا١٩٩١ ھەڵوەشا و کۆتایی بە حکوومەتی کۆمۆنیستی هات.<br/>
یەکێتی سۆڤیەت دەوڵەتێکی تاک-پارتی بوو<ref>سیستەمی تاک پارتی لەلایەن حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت ، http://www.historylearningsite.co.uk/party_systems.htm</ref> لەلایەن پارتی کۆمۆنیستەوە حوکم دەکرا<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Communist_Party_of_the_Soviet_Union</ref><ref>http://education.yahoo.com/reference/encyclopedia/entry/CommunisUSSR</ref> لە دامەزراندیەوە ھەتا ھەڵوەشانی لە کۆتاییەکانی ١٩٩١<ref>http://www.coldwar.org/articles/90s/fall_of_the_soviet_union.asp</ref>.
 
== شۆڕشی ١٧ی ئۆکتۆبەر ==
لە ١٧ەی ئۆکتۆبەر ساڵی [[١٩١٧]] بە بە بڕیارو پلانێکی نەخشە بۆداڕێژراوی پێشوەختی [[ڤلادیمیر لێنین]] <ref>http://www.stel.ru/museum/Russian_revolution_1917.htm</ref>و زۆرایەتی مەکتەبی سیاسی و کۆمیتەی ناوەندی حزبی سۆسیال دیموکراتی کرێکاری ڕووسیا[[بەلشەڤی]] و بە فەرماندەیی [[لیۆن ترۆتسکی]]<ref>ڕۆڵی تڕۆتسکی لە شۆڕشی ئۆکتۆبەر ، http://www.trotsky.net/russian_revolution.html</ref>، کرێکاران و سەربازان و جوتیاران و ژنان و لاوانی ڕێکخراو لە حزبی بەلشەفی و شوراکاندا لە ھەموو لایەکەوە ھێرشیان بردە سەر حکومەتی کرنیسکی کادیت و ھاوکارەکانی لە سۆسیال شۆڕشگێڕەکان و مەنشەفی یەکان و لە ماوەیەکی کەمدا و بە کەمترین زیانی گیانی، کە لە ژمارەی پەنجەکانی مرۆڤێک تێپەڕی نەدەکرد، دەستیان بەسەر کۆشکی زستانەی حکومەت لە پێترۆسبورگدا گرت و زۆربەی سەرانی حکومەتیان دەست بەسەر کرد. ئەمەش بووە سەرەتای چەخماخەیەک بۆ ھیرَش بردنە سەر زۆربەی ھەرە زۆری دامو دەزگاکانی حکومەتی کرنیسکی لە سەراسەری روسیا بەم شێوە لە کەمترین ماوەدا حزبی بۆلشەڤی بۆ یەکجاری کۆتایی بەدەسەڵاتی چەند سەدەی ئیمپراتۆری تزاری و ھەشت مانگەی حکومەتی بۆرژوایی کرنیسکی ھێناو لە جێگای دا دەسەڵات و حکومەتی کۆماری شورایی کرێکاران و جوتیان و سەربازان، کە ڕێکخراو بوون لە شوراکان و ئەرتەشی سوردا، ڕاگەیاند.
 
== کۆمارە پێکھێنەرەکان ==
پێرستی کۆمارەکانی سۆڤیەت لەمانە پێکهاتبوون<ref>پێرستی کۆمارەکانی سۆڤیەتی p://en.wikipedia.org/wiki/Republics_of_the_Soviet_Union#The_republics_and_the_dissolution_of_the_Soviet_Union
 
</ref> کەلەدوای ١٩٩١ زۆرینەیان لەم یەک دەوڵەتییە جیابوونەوە.
# [[ڕووسیا]]
# [[بیلاڕووس]]
Line ٦٦ ⟶ ٦٩:
 
== ڕۆژانی پشوو لە یەکێتیی سۆڤیەت ==
ڕۆژانی پشوو لە یەکێتیی سۆڤیەت ئەمانەی خوارەوە بوون<ref>پێرستی ڕۆژانی پشوو لە یەکێتیی سۆڤیەت ، http://en.wikipedia.org/wiki/Public_holidays_in_the_Soviet_Union</ref>
* ١ی کانوونی دووەم بەبۆنەی سەری ساڵی تازە
* ٨ی ئازار بەبۆنەی ڕۆژی ژنان
Line ٨٠ ⟶ ٨٤:
 
== سەرچاوە ==
<references />
[//en.wikipedia.org/wiki/Ussr ویکیپیدیای ئینگلیزی]
 
 
== بابەتی پەیوەندی دار ==
# [[ڤلادیمیر لێنین]]
# [[لیۆن ترۆتسکی]]