ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
|
|
|
[[پەڕگە:NewtonsLawOfUniversalGravitation.svg|thumbوێنۆک|leftچەپ|300px]]
'''یاسای ڕاکێشانی گەردوونی نیوتن''' دەڵێت کە ھەر شتێک لە [[گەردوون]]دا ھەر شتێکی تر لە ڕێگای [[هێزھێز (فیزیک)|هێزھێز]]ێکەوە ڕادەکێشێت، کە ئەو ھێزە ڕاستەوخۆ ھاوڕێژەیە لەگەڵ [[بارست]]کانی ئەو دوو شتە و بە پێچەوانەوە ھاوڕێژەیە لەگەڵ مەودای نێوانیاندا دووجا. ئەمە [[یاسای فیزیکی|یاسایەکی فیزیکی]] گشتییە کە لە [[ڕوانین]]ە ئەزموونییەکان <ref>Empirical Observations</ref> بە دەست ھاتووە، بە ھۆی ئەو شتەوە کە [[ئیساک نیوتن|نیوتن]] پێی وتووە [[هەڵهێنجانھەڵھێنجان]]. ئەم یاسایە بەشێکە لە [[میکانیکی کلاسیک]] و لە پەڕتووکەکەی نیوتن، [[پرەنسیپە بیرکارییەکانی فەلسەفەىفەلسەفەی سروشتی]]دا، کە یەکەمجار ساڵی ١٦٨٧ بڵاوبۆتەوە، فورمووڵرێژی کراوە.
بە زمانی مۆدێرن، یاساکە ئەمەیە:
ھەر [[هەرژەیھەرژەی نوقتەیی]]یەک <ref>Point Mass</ref> ھەر بارستی نوقتەیی‌یەکی تر لە رێگای ھێزێکەوە کە دەکەوێتە درێژایی ئەو ھێڵە کە دوو نوقتەکە پێکەوە دەلکێنێت، ڕادەکێشێت. ھێزەکە ڕاستەوخۆ ھاورێژەیە لەگەڵ بەرھەمی لێکدانی دوو بارستکە و بەپێچەوانەوە ھاورێژەیە لەگەڵ دووجای مەودای نێوانیاندا:
|
