ئارتەر شۆپنھاوەر: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب robot serzêde kirin: sh:Arthur Schopenhauer |
Xqbot (لێدوان | بەشدارییەکان) ب روبوت: تغييرات تجميلية |
||
ھێڵی ١:
[[پەڕگە:Schopenhauer.jpg|
'''ئارسەر شۆپنھاوەر''' (بە[[ئەڵمانی]]: Arthur Schopenhauer) (لەدایکبووی ١٧٨٨ز، کۆچی دوایی کردووە لە ١٨٦٠ز) [[فەیلەسووف]]ێکی [[ئەڵمانیا|ئەڵمانی]] بوو، ناسراوە بە [[فەلسەفەی ڕەشبینی|فەلسەفە ڕەشبینییەکەی]]، لەژیاندا شەیتانییەتی و شەڕی تەواوەتی دەبینێت، [[نەبوون]] ی لاپیرۆزە و پێی وابوو کە [[خۆکوشتن]] کارێکی درووست و باشە و پەڕتووکی [[
== ژیان ==
ئارسەر شۆپنھاوەر لە ٢١ ی مانگی شوباتی ساڵی ١٧٨٨ دا لەدایکبووە و فەلسەفەی لە زانکۆی جوتنجن لەنێوان ساڵانی ١٨٠٩ بۆ ١٨١١ز خوێندووە، پاشان گوێزراوەتەوە بۆ [[زانکۆی بەرلین]] لەنێوان ساڵانی ١٨١١ بۆ ١٨١٣ز کە لەوێدا کۆتایی بە خوێندنەکەی ھێنا بە وەدەستھێنانی [[دوکتۆرا]] ئەمەش بەھۆی نامەکەیەوە کە لەژێر ناوی (چوار ڕیشەی بنەمای ھۆکاری بێ نیازکەر) دابوو، ئەو نامەی دوکتۆرایەی شۆپنھاوەر سەبارەت بە [[مێشک]] بوو کە بەدنییای دەرەکیی گەیاندبوو. باوکی شۆپنھاوەر بەھۆی خۆکوشتنەوە مرد کاتێک کە شۆپنھاوەر تەمەنی ١٧ ساڵ بوو واتا ساڵی ١٨٠٥ز، پاش ئەو ژیانێکی پڕ نەھامەتیی ژییا بەھۆی ناکۆکبوونی لەگەڵ [[دایک]]یدا ئەمەش بەھۆی ژیانی ئازادیی دوور لەھەموو بەند و کۆتێک کە دایکی دەژیا پاش مردنی باوکی، پاشان ناکۆکییەکان لەگەڵ دایکییدا گەیشتە ئەوەی کە تەواو پەیوەندییان پچڕا، تا ئەو ڕادەیەی کە مرد و نەیبینی، ھەڵسوکەوتی دایکی بووە ھۆی درووستبوونی ڕقێکی زۆر بەرامبەر بە ئافرەت کە تادرێژایی ژیانی ئەو ھەستەی تێدا چەقی بوو، بۆیە تا مرد ھیچ پەیوەندییەکی لەگەڵ ھیچ ئافرەتێکدا نەبوو. شۆپنھاوەر ھەڵستا بە وانەوتنەوە لە زانکۆی بەرلین لەنێوان ساڵەکانی ١٨٢٠ بۆ ١٨٣١، بەڵام تێیدا سەرکەوتوو نەبو و ھەروەھا خوێندکارەکانیش پێی ڕازیی نەبوون. ئەمەش کێبڕکێی لەنێوان ئەو و مامۆستاکانی تردا درووست کرد، ھەروەھا پیلانەکانیان دژ بەم کە بووە ئەوەی کە پەڕتووەکەکانی پێشووازییەکی باشی لێ نەکرێت ئەمەش وای کرد کە ھەست بە بێزاریی و بێ ھیوایی بکات، بەڵام لە کۆتاییەکانی ژیانیدا؛ پەڕتووکەکانی دەستییان کرد بە پێشوازییکردن لێیان و جووڵە، بۆیە؛ ھەستی بە دڵئارامیی و دڵخۆشیی کرد. ھەندێک پارەی شک دەبرد کە لە باوکییەوە بۆی مابۆوە، ئەم پارەیە وای کرد کە ببێتە خاوەنی دوو ژووری [[
== بیر ==
فەیلەسووفێکی [[ئەڵمانیا]]یی [[رەشبینی|ڕەشبین]]ی [[بێ باوەڕی|بێ باوەڕ]] بوو، شۆپنھاوەر تێبینیی ئەوەی کرد کە [[بوون]] دانراوە لەسەر بنەمای [[دانایی]]، [[لێزانین]]، [[
ئەو مەزاجە تێکچو و گەندەڵەی شۆپنھاوەر و تیاڕوواویی ڕق و کینە تێیدا کە ھەموو [[نەفس]]ی گرتبووەوە، ھەروەھا خۆشەویستیی وونبو، و دوژمنایەتیی ھەبوو لەنێوان ئەو و ھەموو ڕەگەزەکانی ژیان و زیندە، وای کرد کە جۆرێکی دیارییکراو ھەڵبژێرێت لە نووسین، ئەو ھەڵبژاردنەشی جێگیر بوو لەسەر لێکۆڵینەوە [[بوزا]]، پاشان پەڕتووکەکانی ئایینە ھیندییەکان، شوێنجێی ئەمانەش لەوەدا دەرکەوت کە ڕقی بۆ درووست بوو دژ بە ھەموو جیھان، ھەستیشی بەجۆرێک قووڵ بوەوە کە ھەستی دەکرد کە ھەموو دنیا [[خراپە]]یە، و ژیان جگە لە [[ئازار]] و [[ناخۆشی|ناخۆشیی]] و [[پیری|پیریی]] و [[مردن]] ھیچی تری تێدا نییە. ئایینی ھیندییش بەندە لەسەر ئەوەی کە ژیان بەندە لەسەر خراپە سرووشتییەکان و ئەخلاقییەکان.
|