فردینان دێسوسور: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
پەڕەی دروستکرد بە «'''فردینان دێ سوسور''' ١٧ی نوامبەری ساڵی ١٨٥٧ لە شاری ژنێڤ سەر بە وڵاتی سویس لە بن...»ەوە
 
No edit summary
ھێڵی ١:
فریدریش ھێگل|ھێگل'''فردینان دێ سوسور''' ١٧ی نوامبەری ساڵی ١٨٥٧ لە شاری [[ژنێڤ]] سەر بە وڵاتی [[سویس]] لە بنەماڵەیێکی توکمەی بە ناوبانگ، خونچەی تەمەنی دەپشکوێ. بنەماڵەکەی کۆچبەرێکی فەرەنسی بوون کە لە سوییس دەژیان. بەناوبانگی بنەماڵەی فردینان بە ھۆی کاری زانستیەوە بوو . «سوسور» لەگەڵ «[[ئێمیل دورکایم|دورکایم]] » و « [[سیگمۆند فرۆید|فرۆید]] » ھاوتەمەن و ھاوچەرخ بوو. بەڵام پێی ناچێ کە لەگەڵ ئەم دوو کەسایەتییەدا دانووستاندنی بیری و زانستی ھەبووبێ. «فردینان» پاش ناکامی لە دەرسی «فیزیک و شیمی» لە ساڵی ١٨٧٥ بەرەو زانکۆی « لایپزیک » بۆ خوێندنی وانەی زمان دەکەوێتە ڕێ.
ماوەی ھەژدە مانگ لەم بوارەدا خۆی ماندوو دەکا. لە تەمەنی ٢١ ساڵی دا، لە سەر «سیستەمی سەرەتایی و دەنگەکان لە زمانە ھێند و ئورووپاییەکاندا» تێزی ئاکادیمی بڵاو دەکاتەوە.
«ئێمیل بنوەنێست» زمانەوانی بەناوبانگی فەڕەنسی لەم بارەوە دەڵێ: « ئەم بەرھەمە، رووناکیێکە بۆ داھاتووی «سوسور» لە سەر چۆنایەتی نیشانە پێوەندیدارەکانی زمان».
ھێڵی ١٨:
بەم بۆنەوە، تیشکێک ئەخەینە سەر چەمکە زانستییە نوێکانی «سوسور» و تا رادەیێک لەسەریان راڤە دەکەین:
 
«سوسور» لە ئەنجامی توێژیینەوە لە سەر دۆزی زمان، بۆی دەرکەوت کە زمان خاوەنی سیستەمێکی تایبەتییە. بۆ دەرخستنی ئەم تایبەتمەندییە، دەستی بە لێکۆڵینەوە و خوێندنەوەی زانستی زمان کرد.وێڕای کەڵک وەرگرتن لە بیرۆکە دیالیکتیکیەکانی [[فریدریش ھێگل|ھێگل]] بەو ئەنجامە گەیشت کە «زمان» سیسته‌مێکیسیستەمێکی رێسامەندە لە نیشانەکان کە لە زنجیرەیەکی ئاسۆیی و ئەستوونیدا موتوربە (پێوەند) کراون.
«سوسور» بۆ ئەم حاڵەتە زمانەوانییە، زاراوەی (فۆرم، Form) ی بەکار ھێنا. لەو باوەڕەدا بوو کە زمان کاتێک ھاتە سەر زار و ئاخافتنی پێکرا، ئەبێ وەک واقعێکی بەرچاو سەیری بکرێ. ئەم روانگە بوو بە ھۆی ئەوە کە زمانەوانەکان بە تێکڕا «سوسور» بە دەست پێکەری پێکھاتەخوازی دابنێن. «سوسور» بە راشکاوی پەنجەی خستە سەر، پێوەندی زنجیرەیی نیشانەکان و دەیگوت ئەمانە تۆڕگەلی نەپساوی زمان پێک دێنن ئەگەر لەیەک جوێ بکرێنەوە ناتوانن واتا بە زمان ببەخشن.
 
ھێڵی ٢٨:
 
[[بەکارھێنەر:Aminijian|Aminijian]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aminijian|لێدوان]]) ١٥:٠٢, ٢٤ حوزەیران ٢٠١٣ (UTC)
==سەرچاوە==
==سه‌رچاوه‌==
[[http://peyliway.blogfa.com/post/18١٨/%D8%B3%D9%88٨٨%D8%B3%D9%88٨٨%D8%B1-%D8%A8%D9%86٨٦%D8%A7%D8%BA%D9%87٨٧%E2%80٨٠%8C٨C-%D8%AF%D8%A7%DA%95٩٥%DB%8E٨E%DA%98٩٨%DB%8C٨C-%D8%B2%D9%85٨٥%D8%A7%D9%86٨٦%D9%87٨٧%E2%80٨٠%8C٨C%D9%88٨٨%D8%A7%D9%86٨٦%DB%8C٨C-%D8%B2%D8%A7%D9%86٨٦%D8%B3%D8%AA%DB%8C٨C%28٢٨%D8%B1%D9%87٨٧%E2%80٨٠%8C٨C%D8%AE%D9%86٨٦%D9%87٨٧-%D9%88٨٨-%D8%B1%D9%88٨٨%D8%A7%D9%86٨٦%DA%AF%D9%87٨٧%29٢٩]]
[[fa:فردینان دو سوسور]]