زانین: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
بNo edit summary
No edit summary
ھێڵی ١:
[[پەڕگە:Efez Celsus Library 5 RB.jpg|thumb|150px|کەسایەتیی مرۆڤانە بەخشین بە '''زانین'''. بە یۆنانی لێی نووسراوە Επιστημη، واتە زانین.]]
'''زانین''' لە فەرهەنگەکاندا بەم جۆرە پێناسەکراوە:
'''زانین''' یان '''مەعریفەت''' لەلایەن [[فەرهەنگی ئینگلیزیی ئۆکسفۆرد]]ەوە ئاوەھا پێناسەدەکرێت: (i) ئەو شارەزایی و پسپۆڕییەی کەسێک بەھۆی ئەزموون یان پەروەردەوە بەدەستی ھێناوە؛ تێگەیشتنی کردەیی یان بیردۆزیی بابەتێک، (ii) ئەو شتەی کە لە گۆڕەپانێکی تایبەتەوە یان بە گشتی دەزانرێت؛ فاکتەکان و زانیارییەکان یان (iii) ئاشنایی و ئاگاداریی بەدەستھاتوو بەھۆی فاکتێک یان بارودۆخێکەوە.
*شارەزاییگەل و پسپۆڕیگەلێک مرۆڤ لە ڕێگەی ئەزموون یان پەروەردەوە بەدەستیدێنێت؛
*شتێک کە لە گۆڕەپانێکی تایبەتەوە یان بەگشتی دەزانرێت؛
*ئاشنایی و ئاگاداریی بەدەستھاتوو بەھۆی ڕووداوێک یان بارودۆخێکەوە<ref>[[فەرهەنگی ئینگلیزیی ئۆکسفۆرد]]</ref>.
 
لە فەلسەفەدا، چەمکی زانین لە چەمکە بنەڕەتییەکانە. [[مەعریفەتناسی]] کە لە لقە سەرەکییەکانی فەلسەفەیە گرنگی بە سروشتی زانین و پرسیارەکانی دەوروپشتی زانین دەدات. باسە فەلسەفییەکان لەسەرلە سەر زانین، بەگشتی، لە داڕشتنەکەی [[ئەفلاتوون]]وە دەستیانپێکرد: "[[باوەڕی دروستی پاساوبۆهێنراو]]".
 
ئێستاکە ھیچ پێناسەیەکی پەسەندکراو بۆ زانین بوونی نییە و شیمانەیچاوەڕوان ئەوەشناکرێت ناکرێلە کە لەداھاتووی داھاتوودانزیکیشدا بوونی ھەبێت و [[بیردۆز]]ەبیردۆزە ناکۆک و دژبەیەکەکان وەکوو خۆیانجاران دەمێننەوە.
 
پەیداکردنی زانین داگری چەن ڕەوتێکە: لێتێگەیشتن بەھۆی ھەستەکانەوە (پێزانین)، فێربوون، ڕاگەیێنی، بەرھەنگاریی واتایی، و بەڵگەھێنانەوە. ھەندێکات زانین واتە تێگەیشتن لە بابەتێک بەدڵنیایی‌یەوە و توانای کەڵکوەرگرتن لەو تێگەیشتنە بۆ مەبەستێکی تایبەت، ئەگەر گونجاو بێت.
 
== پێناسکردنی زانین (فەلسەفە) ==