سولەیمان قانوونی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

'''سوڵتان سولەیمانی یەکەم کوڕی سەلیم'''، (بە [[عوسمانلی]]: '''سلیمان بن سلیم'''، بە تورکی نوێ '''Süleyman''')، دەیەم سوڵتانی [[دەوڵەتی عوسمانی]] و خاوەنی درێژترین ماوەی حوکمە لە نێوانیاندا کە حوکمی گرتە دەست لە ساڵی ١٥٢٠ تا١٥٦٦ز، لە ڕۆژئاوا بە مەزن ناسراوە لە ڕۆژھەڵات بە قانونی لەبەر ئەو چاکسازیانەی لە ڕژێمی داددا ئەنجامیدا، سولەیمان فەرمانڕەوایەکی دیار بوو لە ئەوروپا لە سەدەی شانزەدا، سەرۆکایەتی دەسەڵاتی سەربازی وسیاسی وئابوری ئیمپڕاتۆری عوسمانی ئەکرد، ھەروەھا سەرکردایەتی سوپای عوسمانی ئەکرد بۆ فەتحی قەڵا وکەلوە مەسیحیەکانی بەلەگراد و ڕۆدوس وزۆربەی خاکی مەجەڕ پێش ئەوەی بوەستێت لە گەمارۆدانی ڤێیەنادا ساڵی ١٥٢٩ز، ھەروەک لە ئەنجامی ناکۆکیەکانی لەگەڵ [[دەوڵەتی سەفەوی]] زۆربەی ناوچەکانی [[ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست]] وباکوری ئەفریقای گرت ھەتا [[جەزائیر]]، لەژێر دەسەڵاتی سوڵتان سولەیماندا کەشتیگەلی عوسمانیەکان دەستیان گرتبوو بەسەر ھەموو دەریاکانی ناوچەکە لە دەریای ناوەڕاستەوە بۆ دەریای سورسوور تا ئەگاتە کەنداوی عەرەبی.

لە میانەی فراوانبونی ئیمپڕاتۆریەتەکەی، سولەیمان کۆمەڵێک چاکسازی ئەنجام دا لە کۆمەڵگە وفێربوون وباج ویاسای سزادان، کە ئەم یاسا وچاکسازیانە شێوەی ئیمپڕاتۆریەتەکەی دیاری کرد تا چەند سەدەیەک دوای مردنی، ھەروەک سولەیمان تەنھا شاعیر وھەست ناسک نەبوو بەڵکو پشتیوانێکی گەورەی ڕۆشنبیری بوو وسەرپەرشتی پێشکەوتنی ھونەر وئەدەب وبیناسازی ئەکرد لە سەردەمی زێڕینی دەوڵەتی عوسمانیدا، سوڵتان بە چوار زمان قسەی کردووە، [[عەرەبی]]، وفارسی[[فارسی]]، وسڕبی[[زمانی وجوغائیسربی|سربی]] و جوغائی (زمانێکە لە زمانە تورکیەکان پەیوەستە بە ئۆزبەگی وئەیگوریەوەو ئەیگوریەوە).