نەقشبەندی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

'''نەقشبەندی''' یان '''نەقشی''' یان '''نەخشی''' تەریقەتێکی سەرەکیی تەسەوفی ئیسلامییە. بناغەی تەریقەتی نەقشبەندی لە سەر سوننەتی پیغەمبەری ئیسلام و شەریعەت و دوورە پەرێزی لە بیدعە دامەزراوە و داکۆکی ئەکات لە سەر ئەوە و ھەر ئەم خاڵە بووەتە ھۆی ئەوەی کە تەریقەتی نەقشبەندی لە خۆرھەڵات و خۆرئاوای جیھانی ئیسلام‌دا پەرە بستێنێ و بە تایبەت ببێ بە ڕەوشتی سۆفیانەی زانایان و ئەدیبان و فیقھ زانانی ئیسلام و لەوانە، شێخی «ابن‌حجر ھیتمی» (٩٧٤ ـ ٩٠٩)، وتوویەتی: «ئەو تەریقەی کە لە خەوش و خاڵ و نالەبارییەکانی سۆفیە نەزانەکان، خاڵی و دوورە، ھەر تەریقەی نەقشبەندیە».