ئیمپراتۆریەتیی بیزەنتی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

[[پەڕگە:628px-Western and Eastern Roman Empires 476AD(3).PNG|thumb|ئیمپڕاتۆرییەتیئیمپراتۆری بێزەنتی ساڵی ٤٧٦ز]]

'''ئیمپراتۆری بیزانس'''، (بە زمانی یۆنانی Βασιλεία τῶν Ρωμαίων)، ئیمپراتۆرییەکی مێژووییە کە پایتەختەکەی [[قوستەنتینە]] (بیزەنتە) بوو، بە فەرمی پێی ئەووترا [[ئیمپراتۆری ڕۆمانی ڕۆژھەڵات]]، وشەی بیزانس، مێژوونوسی ئاڵمانی "ھیرۆنیمۆس وۆڵف"، داینا لە ساڵی [[١٥٥٧]] و فەڕەنسییەکان بڵاوییان کردەوە لە سەدەی ١٨دا وەک ئاماژەدان بە ئیمپڕاتۆریئیمپراتۆری ڕۆمانی ڕۆژھەڵاتی، ئیمپڕاتۆرییەتیئیمپراتۆریی بیزەنتی زیاتر لە ١١ سەدە بەردەوام بوو ھەتا ساڵی ١٤٥٣ز لەسەر دەستی [[سوڵتان محەمەد فاتیح|سوڵتان محەمەد فاتیحی عوسمانی]] فەتحی [[قوستەنتینیە]] کرا و بەمەش ئیمپراتۆری بیزانس کۆتایی پێھات.

ئیمپراتۆری بیزانس ڕێگە کاروانە بازرگانییەکانی نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوا بوو، لە پێش وەفاتی ئیمپراتۆر [[تیۆدیسیۆس]] لە کاتی دابەشبوونی [[ئیمپراتۆری ڕۆمانی]]دا ناوچەکانی [[ئەنادۆڵ]]ی لە [[ئاسیا]] ئەگرتەوە لەگەڵ [[یۆنان]] و دوورگەکانی [[دەریای ئیجە]] و [[ئەرمینیا]] و [[ئاسیای بچووک]] و [[سووریا]] و [[میسڕ]] و [[برقە]]، و کاتێک ئیمپڕاتۆرئیمپراتۆر [[ئیمپڕاتۆرئیمپراتۆر جەستنیان|جەستنیان]] عەرشی گرتە دەست دەستی کرد بە یەکخستنەوەی [[ئیمپڕاتۆڕییەتیئیمپراتۆریی ڕۆمانی]] گەورە جارێکی تر، لە نزیکەی ماوەی سی ساڵدا توانی [[باکووری ئەفریقا]] و باشووری [[ئیسپانیا]] و ھەرێمی [[دلماشیا]] و [[ئیتالیا]] بگرێت ھاوکات دەستی گرت بەسەر دوورگەکانی [[دەریای ناوەڕاست]]دا و بەوەش دەریای ناوەڕاست جارێکی تر بوویەوە بە [[دەریای ڕۆمانی|دەریایەکی ڕۆمانی]].

* [[ئیمپڕاتۆرییەتیئیمپراتۆریی ڕۆمانی]]

* [[ئیمپڕاتۆڕییەتیئیمپراتۆڕیی ڕۆمانی ڕۆژئاوایی]]