کۆماری ئیرلەند: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary
No edit summary
ھێڵی ٤٧:
|کۆدی_تەلەفوون = لە ناوخۆی ئیرلەندا ٣٥٣
}}
'''ئیرلەند''' یان '''ئیرلەندا''' یان '''ئایرلەند''' (بە [[ئینگلیزی]]: ''Ireland، ئایرلەند'' بە [[زمانی ئیری|ئیری]]: ''Éire، ئێرە'')، بە ڕەسمی '''کۆماری ئیرلەند''' دەوڵەتێکە لە کیشوەری [[ئەورووپا]]دا کە دەسەڵاتی لە شەشدا پێنجی دوورگەی [[ئایرلەند|ئیرلەند]]ی بە دەستەوەیە.
 
== ناوی وڵات ==
ھێڵی ٥٥:
 
==مێژوو==
* هەزاران ساڵ پێش ئێستا لە وڵاتی [[ئیرلەند]] چەندین میر و [[پاشا]] هەبوون کە هەمیشە ناکۆکی شەڕ لە نێوانیاندا هەبووە. لە ساڵی (١١٧٠ز) پاشایەکی ئیرلەندی کە ناوی ( دێرمۆت ماکموروه )ە ، ژنی پاشایەکی تری ئەو وڵاتەی برد بە ناوی ( رۆری ئۆکۆنەر ) ، پاشان (رۆری ئۆکۆنەر) داوای یارمەتی لە مەلیکی [[ئینگلتەرا]] ( هێنری ٢) کرد کە بێت بۆ ئیرلەند و یارمەتی بدات لە شەڕ کردن دژی ( دێرمۆت ماکموروە ). پاشان پیاوانی مەلیکی [[ئینگلتەرا]] هاتن بۆ ئیرلەند و دەستیان کرد بە شەڕ کردن لەگەڵیدا بەڵام شکستیان هێنا. (هێنری ٢) کە مەلیکی [[ئینگلتەرا]] بوو خۆی بە مەلیکی ( [[ئینگلتەرا]] و ئیرلەند ) دەزانی. بەڵام ئیرلەندیەکان ئەمەیان پێخۆش نەبوو.
 
* لە ساڵی (١٥٣٦ز) [[ئینگلتەرا]] وڵاتێکی گاور بوون بەڵام ئیرلەندیەکان [[کاسۆلیک]]ی بوون. بەلای ئینگلیزە گاورەکانەوە گرنترین کەس لە کەنیسەدا پاشا بووە لەلایان ، بەڵام بە لای [[کاسۆلیکە ئیرلەندیەکان]]ەوە گرنگترین کەسایەتی پاپا بووە لە ڕۆم. شەڕ و ناکۆکی لەسەر ئەمە زۆر بووە لە ئیرلەند و بە زۆریش ئینگلیزەکان دەیانبردەوە. پاشاکانی [[ئینگلتەرا]] خاکی زیاتریان لە [[کاسۆلیکە ئیرلەندیەکان]] داگیر کرد و دایان بە [[ئینگلیز]]ە گاورەکان و سکۆتلەندیەکان. [[کاسۆلیکە ئیرلەندیەکان]] زۆر توڕەبوون بەمە . چەندین جار هەڵیان دەدا کە خاکەکانیان بگەڕێننەوە بەڵام شکستیان دەهێنا. لە ساڵی (١٦٩٠ز) پاشای [[ئینگلیز]] ( ویلیام ئۆف ئۆرەنج ''William Of Orange'') دوو جەنگی گەورەی بردەوە ئەوانیش ( جەنگی بۆین ) و ( جەنگی ئاوگریم ) . پاشان کاسۆلیکە ئیرلەندیەکان بۆ ماوەی (١٠٠) ساڵ جەنگی گەورەیان نەکردەوە.