مارتن لووتر: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

'''مارتین لوتەر''' (بە [[زمانی لاتینی|لاتینی]]: ''Martin Luther'') (١٠ نۆڤەمبەر١٤٨٣ - ١٨ فێبرواری ١٥٤٦) پیاوێکی ئایینی ئەڵمان بوو، کە بە مامۆستای چاکسازان<ref>Plass, Ewald M. "Monasticism," in What Luther Says: An Anthology. St. Louis: Concordia Publishing House, 1959, 2:964.</ref> و نوێکاریکردن دادەنرێت لە [[ئاینی مەسیحی]]دا. لە یاسا خوێندویەتی دواتر لە ژیانی زانستی دورکەوتوەتەوە و بوەتە ڕەبەن لە دێرێک لە ساڵی (١٥٠ ز) جەختی لە سەر ئەوە دەکردەوە کە ڕزگاربوون بە هۆی باوەڕەوەیە و بە دەروازەی دانا بۆ ڕزگاربوونی مرۆڤ و چونە بەهەشت (واتا مرۆڤ لە خوا نزیک دەبێتەوە و بە باوەڕبوونی ڕەها بە خوا نەک بەو کارانەی کە کڵێسە لە سەری دەیسەپێنێت)، لوتەر هێرشی دەکردە سەر ئەو بۆچوونانەی کڵێسە کە (پاپا) دەتوانێت بڕوانامەی لێخۆشبوون بۆ گوناهەکانی مرۆڤ دەربکات بەرامبەر بەخسین بۆ کڵێسە ، ئەم بڕوانامانەش ناسراون بە [[مۆرکردنەکانی لێ خۆش بوون]]، هەروەها ڕایگەیاند کە [[کتێبی پیرۆز]] سەرچاوەی سەرەکی ئاینیئایینی [[کریستانیخاچپەرستی]]ە ،ە، داواشی کرد کە پیاوانی کڵێسە دەبێ بکەونە ژێر دەسەڵاتی مەدەنی هەروەها ڕێگەدان بە [[قەشە]] بۆ ژن هێنان.