پلووتۆ: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
«ssa»ی لە جێی ناوەرۆک دانا |
Rxy (لێدوان | بەشدارییەکان) ب گەڕاندنەوەی دەستکارییەکانی 89.139.184.59 (لێدوان) بۆ دوایین دەستکاریی EmausBot |
||
ھێڵی ١:
'''پلوتۆ''' [[ھەسارە]]یەکی بچووکە، دوورە لە خۆرەوە، بە شێوەیەک کە تەنھا وەک [[ئەستێرە]]یەکی ڕووناک ئەبینرێ، ھەرچەندە بچووکترین ھەسارەیە لە نۆ ھەسارەکەی [[کۆمەڵەی خۆر]]، بەڵام یەکێتی [[گەردوونناس]]ی نێودەوڵەتی ھەڵسا بە دووبارە پێناسە کردنی زاراوەی 'ھەسارە' لە [[٢٤ی ئەیلوول]]ی [[٢٠٠٦]]، بەم شێوەیە پلوتۆ بە ھەسارەیەکی بچووک دانرا و ژمارەی ھەسارەکانی کۆمەڵەی خۆریش بوون بە ھەشت ھەسارە. دوو مانگی بچووک ومانگێکی گەورەی ھەیە، کە ناوی [[شارۆن (مانگ)|شارۆن]]ە، قەبارەکەی ئەگاتە دوو لە سێی قەبارەی پلوتۆ. زۆربەی زانایانی [[گەردوونناس]]ی بە ھەسارە ناوی نابەن، بەڵکو بە پاشکۆیەکی ھەسارەی [[نیپتۆن]] ئەی ژمێرن، تاکە ھەسارەشە کە تاوەکو ئێستا ھیچ [[گالیسکە]]یەکی بۆشایی ئاسمان گەشتی بۆ نەکردووە، بەھۆی دوورییەکەی.
پلوتۆ ئەم ھەسارە نەناسراوەیە، کە سروشتەکەی لەگەڵ ھەموو ھەسارەکانی جیایە لە کۆمەڵەی خۆر، لەدوای دۆزینەوەی زانایان وایان ئەزانی، کە دوای ١٠ ساڵ لەناو ئەچێ، بەڵام دواتر سەریان سوڕما لە مانەوەی، بەڵکو سات لەدوای سات بەھێزتر بوو. ھەرچەندە پلوتۆ لە سەرتادا ھەسارەی ھەشتەمین بوو بۆ دووری لە خۆر بەڵام بەھۆی یەکتربڕینی لە خولگەکەی لەگەڵ خولگەی ھەسارەی [[نیپتۆن]] بوو بە ھەسارەی نۆیەم.
== ھەندێ زانیاری ژمارەیی ==
* ئەگەر لەسەر زەوی کێشت ٧٠ کیلۆگرام بێت ئەوا لەسەر پلوتۆ ئەبێت بە ٤ کیلۆگرام.
* ماوەی ناوەندی لە خۆرەوە ئەگاتە نزیکەی ٥.٩١٤.١٨ ملیۆن کم\چرکە، نزیکترین ماوەی بۆ زەوی ٢٨،٨ [[یەکەی گەردوونی]]یە.
* خێرایی مامناوەندی خولگەیەکی ٥،٤ کم\چرکەیە.
* ماوەی خولانەوەی ھەسارەکە بەدەوری خۆی، ١:٢٣ کاژێرە.
* نیوەتیرەی ١١٥٣ کیلۆمەترە. (٠،١٨ی نیوەتیرەی زەوی).
* پلەی گەرمی سەر ھەسارەکە -٢٣٠ [[پلەی سەدی]]یە (٤٣ [[کڵڤن]]).
* ژمارەی مانگە پاشکۆکانی ٣ مانگە.
* ھەر خولانەوەیەکی بەدەوری خۆردا ٢٤٨ ساڵی زەویی پێ دەچێت.
== ناوی پلوتۆ ==
لە سەرەتاوە زۆر ناو دیاری کران لەوانە زیۆس، ولۆیل، کڕۆناس، و مینریڤا، ناوی پلوتۆش لە لایەن ڤینیتیا بەرنی، ناوی پلوتۆش لە لایەن کچەخوێندکارێکی تەمەن ١١ ساڵ لە ئۆکسفۆردەوە پێشنیار کرا کە بە یۆنانی یەکێک لە ناوەکانی خوای ژێرجیھانە. دوای مشتومڕێکی زۆر لە ساڵی [[١٩٣٠]] ئەم ناوەی بۆ دیاری کرا.
== سەرچاوەکان ==
# ڕادیۆ نەوا، [http://www.radionawa.com/NewsDetailN.aspx?id=48772&LinkID=135 ھەسارەی پلوتۆ]. خوێندنەوەی ٢٦-١٠-٢٠٠٩.
# [[:en:Pluto|ویکیپیدیای ئینگلیزی]].
[[پۆل:ھەسارەکان]]
[[پۆل:کۆمەڵەی خۆر]]
[[پۆل:گەردوون]]
[[پۆل:گەردوونناسی]]
{{Link FA|fr}}
[[af:Pluto (dwergplaneet)]]
[[als:(134340) Pluto]]
[[an:Plutón (astronomía)]]
[[ang:Pluto]]
[[ar:بلوتو]]
[[as:প্লুটো]]
[[ast:Plutón (planeta nanu)]]
[[az:Pluton (cırtdan planet)]]
[[ba:Плутон]]
[[bar:Pluto (Zweagplanet)]]
[[be:Карлікавая планета Плутон]]
[[be-x-old:Плютон (карлікавая плянэта)]]
[[bg:Плутон (планета джудже)]]
[[bn:প্লুটো]]
[[br:Ploudon (planedenn-gorr)]]
[[bs:Pluton]]
[[ca:Plutó (planeta nan)]]
[[chr:ᏡᏙ]]
[[cs:Pluto (trpasličí planeta)]]
[[csb:Pluton]]
[[cy:Plwton (planed gorrach)]]
[[da:Pluto (dværgplanet)]]
[[de:Pluto]]
[[diq:Pluton]]
[[el:Πλούτωνας (πλανήτης νάνος)]]
[[eml:Plutån]]
[[en:Pluto]]
[[eo:Plutono]]
[[es:Plutón (planeta enano)]]
[[et:Pluuto]]
[[eu:Pluton (planeta nanoa)]]
[[fa:پلوتو]]
[[fi:Pluto (kääpiöplaneetta)]]
[[fiu-vro:Pluuto]]
[[fo:Pluto]]
[[fr:Pluton (planète naine)]]
[[frp:Pluton (planèta nana)]]
[[fy:Pluto]]
[[ga:Plútón (abhacphláinéad)]]
[[gd:Pliùtò]]
[[gl:Plutón]]
[[gu:પ્લૂટો (ગ્રહ)]]
[[gv:Pluto]]
[[he:פלוטו]]
[[hi:यम (बौना ग्रह)]]
[[hr:134340 Pluton]]
[[ht:Pliton]]
[[hu:Pluto (törpebolygó)]]
[[hy:Պլուտոն]]
[[ia:Pluton (planeta nano)]]
[[id:Pluto]]
[[ilo:Pluto]]
[[io:Plutono]]
[[is:Plútó (dvergreikistjarna)]]
[[it:Plutone (astronomia)]]
[[iu:ᑉᓘᑐ]]
[[ja:冥王星]]
[[jbo:pluton]]
[[jv:Pluto]]
[[ka:პლუტონი (ჯუჯა პლანეტა)]]
[[kk:Плутон (шағын ғаламшар)]]
[[km:ភ្លុយតុង]]
[[kn:ಪ್ಲುಟೊ]]
[[ko:명왕성]]
[[ksh:Pluuto (Zwerchplaneet)]]
[[ku:Pluto]]
[[kv:Плутон]]
[[kw:Plouton (planet korr)]]
[[ky:Плутон]]
[[la:Pluto (planetula)]]
[[lb:(134340) Pluto]]
[[lez:Плутон]]
[[li:Pluto (dwergplaneet)]]
[[lij:Pluton (astrònomia)]]
[[lt:Plutonas (nykštukinė planeta)]]
[[lv:Plutons (pundurplanēta)]]
[[map-bms:Pluto]]
[[mdf:Плутон (шары тяште)]]
[[mhr:Плутон]]
[[mk:Плутон (џуџеста планета)]]
[[ml:പ്ലൂട്ടോ]]
[[mn:Дэлхийн ван]]
[[mr:प्लूटो (बटु ग्रह)]]
[[ms:Pluto]]
[[mwl:Pluton]]
[[my:ပလူတို]]
[[mzn:پلوتو]]
[[nah:Mictlāntēuccītlalli]]
[[nds:Pluto (Dwargplanet)]]
[[new:प्लुटो]]
[[nl:Pluto (dwergplaneet)]]
[[nn:134340 Pluto]]
[[no:Pluto]]
[[nov:Pluto (planete)]]
[[nv:Tłóotoo]]
[[oc:Pluton (planeta nana)]]
[[or:ପ୍ଲୁଟୋ]]
[[os:Плутон (чысыл планетæ)]]
[[pam:Pluto]]
[[pl:134340 Pluton]]
[[pt:Plutão]]
[[qu:Plutun (tuna puriq quyllur)]]
[[rm:Pluto (planet nanin)]]
[[ro:Pluto]]
[[ru:Плутон]]
[[scn:Plutoni]]
[[sh:Pluton (astronomija)]]
[[si:ප්ලූටෝ]]
[[simple:Pluto]]
[[sk:134340 Pluto]]
[[sl:Pluton]]
[[so:Buluuto]]
[[sq:Plutoni (planeti)]]
[[sr:Плутон (патуљаста планета)]]
[[stq:Pluto]]
[[su:Pluto]]
[[sv:Pluto]]
[[sw:Pluto]]
[[ta:புளூட்டோ]]
[[te:ప్లూటో]]
[[tg:Плутон]]
[[th:ดาวพลูโต]]
[[tl:Pluton (astronomiya)]]
[[tr:Plüton]]
[[tt:Плутон (кәрлә планета)]]
[[ug:پلۇتون]]
[[uk:Плутон (карликова планета)]]
[[ur:پلوٹو]]
[[vec:Pluton (astronomia)]]
[[vi:Sao Diêm Vương]]
[[war:Pluton]]
[[wo:Pluton]]
[[xmf:პლუტონი]]
[[yi:פלוטאן]]
[[yo:Pluto]]
[[zh:冥王星]]
[[zh-classical:冥王星]]
[[zh-min-nan:Mê-ông-chheⁿ]]
[[zh-yue:冥王星]]
[[zu:UPluto]]
| |||