|
}}
{{ئەڕکانەکانی ئیسلام}}
'''ڕۆژوو''' {{بە عەرەبی|الصیام}} کە بە مانای واز ھێنان لە شتێک دێت، بۆ نمونە واز لە خواردن یان قسەکردن بھێنیت.<br />
'''ڕۆژوو''' یەکێکە لە پێنج بنەماکەی [[ئیسلام]]، ڕۆژوو بە ڕۆژووبونی مانگی ڕەمەزان ئەگرێتەوە لە ھەمان کاتدا لە ئیسلامدا ڕۆژووی خۆبەخشانە ھەیە کە موسڵمانان لە کاتە جیاوازەکانی ساڵدا دەتوانن بەڕۆژوو بن، بە عەرەبی (الێوم) کە بە مانای واز ھێنان لە شتێک دێت، بۆ نمونە واز لە خواردن یان قسەکردن بھێنیت، و ڕۆژوو لە ئیسلامدا وازھێنانە لە خواردنەکان ڕۆژێکی تەواو لە ھەڵاتنی شەبەقەوە تا ئاوابوونی خۆر، بەو مەرجانەی کە دیاریکراوە.
==فەزڵی ڕەمەزان==
ڕۆژووی ڕەمەزان فەڕزە لەسەر [[موسڵمان|موسڵمانان]] وەک لە [[قورئان|قورئاندا]] ھاتووە؛ '''{{عەرەبی|كُتِبَ عَلَيكُمُ الصِيامُ كَما كُتِبَ عَلَى الذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ}}'''.<br />
==ئەڕکانەکانی ڕۆژوو==
ڕۆژوو یەک بنەمای هەیە کە ئەویش وازهێنانە لە خواردنەکان، بەڵام لە مەزهەبی مالکیدا دوو بنەمای هەیە یەکەمیان وازهێنان لە خواردنەکان و دووەمیان نیەتە، و هەندێکیان ئەڵێن نیەت مەرجە.
==مەرجەکانی ڕۆژوو لەسەربوون<ref> (سایتی سەڵاحەدین) http://kurdi.azadi.no/faq.php?cat_id=1</ref>==cat
#ئیسلام؛ کەواتە ڕۆژوو لە سەر بێباوەڕ نیە.
#تەکلیف؛ واتە : بالق بووبێ خۆی ناسیبێ و ھۆش و فامی تەواو بێت (عاقل) بێ ، چونکە مرۆڤ ئەرکی شەرعی ناکەوێتە سەر ئەگەر منداڵ بێ ، یا ھۆش و فامی تەواو نەبێ . پێغەمبەر دەفەرمووێ: {'''{{عەرەبی|رفع القلم عن ثلاثة: عن النائم حتی یستیقظ وعن الصبی حتی یحتلم وعن المجنون حتی یعقل}}}''' ''ئەبو داود گێڕاویەتیەوە''. '''واتە : سێ کەس بەر پرسیار نین: خەوتوو تا لە خەو بێدار دەبێتەوە ، منداڵ تا باڵق دەبێ و خۆی دەناسی. شێت تا ھۆشی دێتەوەبەر . ئەبو داوود گێڕاویەتەوە.'''
#توانای رۆژوو گرتن: بۆیە لەسەر نەخۆشێک واجب نیەکە نەتوانێ بە ڕۆژوو بێ و ، نەخۆشیەکەش لە جۆرێک بێ کە چاوەڕێی چاک بوونی نەکرێ ، ھەروەھا واجب نابێ لەسەر ئافرەتێک کە عوزرێکی شەرعی ھەبێ وەک ئەوە دۆخی مانگانەی ، یا دوای منداڵ بوون.
''بۆ پیاوچاکان'' چەند مەرجێکی تری ھەیە, وەک پاراستنی چاو لەوەی خوا حەرامی کردووە، وپاراستنی زمان لە زەم و پوختان و درۆکردن و وپاراستنی گوێ لە شتە حەرامکراوەکان.
==مۆڵەتە ڕێگە پێدراوەکان==
ھەندێک حاڵەت ھەیە کە ڕێگە ئەدرێت بە ڕۆژوو نەبێت بە مەرجێک بیگێڕیتەوە پێش ئەوەی ڕەمەزانێکی تر بگەڕێتەوە وئەگەر نەیگێڕایەوە پێویستە فیدیە بدات کە بۆ ھەریەک ڕۆژ ڕۆژوو دوو ژەم خواردن ئەبێت بدات بە ھەژارێک، و ئەو حاڵەتانەی ڕێگەیان پێدراوە ئەمانەن؛
*نەخۆش؛ ئەگەر نەخۆشیەکی توندی ھەبوو یان بە بەڕۆژوو بون نەخۆشبوونەکەی زیاد بکات, لەم حاڵەتە ئەتوانێت بە ڕۆژوو نەبێت کە پزیشک ئەمە دیاری ئەکات.
*سەفەر؛ دووریەکەی لە ٨٤کم کەمتر نەبێت، و ئەگەر گەشتیار زەرەرمەند بوو لە ڕۆژوو ئەتوانێت بە ڕۆژوو نەبێت.
*دۆخی مانگانە و پاش مناڵبوونی ئافرەتان
*ژنانی شیردەر و دووگیانک ئەگەر ڕۆژوو ڕۆژوو زەرەریان پێ بگەیەنێت ئەتوانێت بە ڕۆژوو نەبێت بەڵام وەک پێشتر باسکرا ئەبێت بگێڕدرێتەوە یان فدیە بدات.
*زۆری تەمەن؛ ئەگەر کەسانی بەتەمەن نیانتوانی ئەتوانن بەڕۆژوو نەبن و فدیە دەربکەن.
*ئیشی قورس؛ ئەو بە ڕۆژووەی کە ھیچ سەرچاوەیەکی ڕۆزیی تری نیە و ئیشەکەی زۆر قورس بێت وەک کرێکاری کانەکان ئەتوانن بەڕۆژوو نەبن بەڵم پێویستە فدیە بدەن.
==ڕۆژووی ڕەمەزان==
ڕۆژووی ڕەمەزان فەڕزە وەک پێغەمبەر دەفەرموێت؛ "إن الله فرض صيام رمضان، وسننت لكم قيامه، فمن صامه وقامه ايمانا واحتسابا خرج من ذنوبه كيوم ولدته أمه" (خوا ڕەمەزانی فەڕز گرتووە و شەونوێژەکەی سونەتە لەسەرتان، ئەوەی ڕۆژووەکەی بگرێت و شەونوێژەکەی بکات بە باوەڕ و لە ڕێگەی خوادا, لە گوناهەکانی خۆش دەبێت وەک ئەوەی تازە لە دایک بووبێت.
==ڕۆژووی خۆبەخشانە==
چەندین ڕۆژووی خۆبەخشتانە هەیە لە ئیسلامدا کە گرتنیان فەڕز نیە, بەڵام سوننەتن وەک؛ ڕۆژووی شەش ڕۆژی مانگی شەوال و ڕۆژووی ڕۆژی عەرەفە، و ڕۆژی عاشورا و ڕۆژووی زۆربەی مانگی شەعبان، و ڕۆژوو گرتنی دووشەممە و پێنج شەەمان لە هەفتەدا و ڕۆژووی سێ ڕۆژ لە مانگێکدا و ... هتد.
==بابەتە پەیوەندیدارەکان==
*[[ئەڕکانەکانی ئیسلام]]
*[[شایەتمان]]
*[[نوێژ]]
==سەرچاوەکان==
<references/>
*[http://www.islamonline.net/servlet/Satellite?pagename=IslamOnline-Arabic-Ask_Scholar/FatwaA/FatwaA&cid=1122528612260 سایتی ئیسلام ئۆنلاین].
*[http://tanzil.net/#trans/ku.asan/2:183 سایتی تەنزیل]
[[پۆل:کۆڵەکەکانی ئیسلام]]
[[ar:الصوم في الإسلام]]
[[av:КIал кквезе]]
[[bg:Саум]]
[[bn:রোজা]]
[[ca:Sawm]]
[[cs:Saum]]
[[cy:Sawm]]
[[de:Saum (Islam)]]
[[dv:ރޯދަ]]
[[en:Sawm]]
[[es:Sawm]]
[[fa:روزه در اسلام]]
[[fi:Saum]]
[[fr:Saoum]]
[[gu:રોજા]]
[[hr:Post u islamu]]
[[id:Saum]]
[[it:Sawm]]
[[jv:Pasa jroning agama Islam]]
[[kk:Ораза]]
[[ko:사움]]
[[lb:Saum]]
[[lbe:Зума дугьаву]]
[[ml:സൗം]]
[[ms:Ibadat puasa]]
[[mzn:روزه (ایسلام)]]
[[pl:Saum]]
[[pnb:روزہ]]
[[ru:Саум]]
[[rw:Igisibo]]
[[si:සව්ම්]]
[[so:Soon]]
[[sq:Agjërimi në Islam]]
[[su:Saum]]
[[sv:Sawm]]
[[ta:ரமலான் நோன்பு]]
[[te:సౌమ్]]
[[th:ศีลอด]]
[[tl:Saum]]
[[tt:Ураза]]
[[uk:Саум]]
[[ur:روزہ]]
[[zh:齋戒 (伊斯蘭教)]]
| 