کارڵ شمیت: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

==ئەندێشەی شمیت==

شمیت لە سەرەتادا هۆگری تێگەیشتێکی نوێکانتی لە یاسا و دەولەت بوو، بە جۆرێک کە دەوڵەت و سامانی یاسایی هاوسان بن. بەڵام واقیعەکانی پاش شەری یەکەمی جیهانی شمیتی لەم تێگەیشتە نوێکانتیە هەڵبری و بەرەو جۆرێک ریالیسمی هاندا.

پاش ئەم شیفتە، شمیت بۆ جڵەوکردنی قەیرانەکانی پاش شەری جیهانی یەکەم سەرقالی لێکۆلینەوە لە سەر چەمکی دیکتاتۆری دەبێ. شمیت لە کتێبی "لەبارەی دیکتاتۆری"دا لە نێوان دیکتاتوری حاکم و دیکتاتۆری کۆمیسێریایی جیاوازی دادەنێ. دیکتاتۆری کۆمیساریایی لە جەنگەی قەیران دا دێتە ئاراوە تا هەل و مەرجێک برەخسێنێ کە تێیدا دەستوور و نەزمی یاسایی وەکار کەونەوە. بەڵام دیکتاتۆری حاکم بە پێچەوانە هەوڵ دەدا دەستووری هەنووکەیی بە مەبەستی داڕشتنی دەستوورێکی دیکە هەڵوەشێنێ کە بە باوەری خۆی دەستووری ڕاستەقینەیە.

شمیت لە کتێبی ئیلاهیاتی سیاسی دا حاکم وەک کەسێک کە لە سەر باری ئاوارتە بریار دەدا، پێناسە دەکا. حکم بەو کارە سنوورێک لە نێوان ژوورەوە و دەرەوە دیاری دەکا، لە حاڵیکدا کە خۆی هەل ژوورەوە و هەم لە دەرەوە دایە.