ئاو: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
TjBot (لێدوان | بەشدارییەکان) ب r2.5.4) (ڕۆبۆت: زێدەکردنی xh:Amanzi |
Calak (لێدوان | بەشدارییەکان) + شک |
||
ھێڵی ١:
{{شک
|سەردێر=ئاو
|زار١=کوردیی باکووری
|ناو١=ئاڤ
|زار٢=کوردیی باشووری
|ناو٢=ئاو
|زار٣=لەکی
|ناو٣=ئاو
|زار٤=ھەورامی
|ناو٤=ئاوی
|زار٥=زازاکی
|ناو٥=ئاوە، ئاوی
}}
[[File:Iceberg with hole near sanderson hope 2007-07-28 2.jpg|300px|left|thumb|ئاو لەهەر سێ شێوەکەیدا: شل، ڕەق ([[سەهۆڵبەند]])، و (نادیار) [[هەڵمی ئاو]] لە هەوادا. [[هەورەکان]]، کۆبووەوەی کۆمەڵێ دڵۆپی ئاون]]
'''ئاو'''
لەمرۆڤدا، ھەموو [[خانە|خانەکان]]ی لەش لە سەرەوە تا سەری پەنجەکانمان پێویستی بە ئاوە بۆ بەردەوامبوونی [[ژیان]]، لەشی مرۆڤ نزیکەی ٢/٣ (دوو لەسەر سێ) ی پێکھاتەکەی ئاوە، [[ئۆرگان]]ێکی وەک [[مێشک]] ئاو ٪٩٠ ی پێکدەھێنێت، بۆیە ئەگەر ئاوی پێویست نەگاتە [[مێشک]] و ئەندامەکانی تر، ئەوا [[لەش]] ناتوانێت کارەکانی خۆی بەباشی بەڕێوە بەرێت، ئەگەر ھاوسەنگی رێژەی ئاو لەلەشدا رانەگیرێت ئەوا زیان و ئازار بەلەش دەگەیەنێت.
کاتێک مرۆڤ [[
== ئاو لە لەشی مرۆڤدا ==
ئاو لە لەشدا رۆڵی بنەرەتی دەبینێت و کە بە کورتی لە چەند خاڵێکدا کۆیدەکەینەوە:
▲• گواستنەوەی [[خواردن]] و [[ئۆکسجین]] بۆ خانەکانی لەش.
▲• شێدارکردنی [[ھەوا]] لە سیەکاندا بۆ راگرتنی سەلامەتی سیەکان.
▲• یارمەتیدانی [[زیندە چالاکیەکانی لەش]].
▲• رێکخستنی [[گەرمی لەش]].
▲• پاکردنەوەی لەش لە ماددە زیانبەخشەکان.
▲• پێدانی زیندوویەتی بە سەرجەم ئۆرگانەکانی لەش و شێدارکردنیان.
==سوود و بەکارهێنانەکانی==
=== خواردنەوەی ئاو ===
خواردنەوەی ئاو بەرێژەی پێویست کۆمەڵێک سودی زۆری ھەیە کە گرنگە ھەموومان بزانین تا بەردەوام رێژەی ئاوی پێویست بخۆینەوە:
▲• خواردنەوەی ئاو دەبێتە ھۆی دابەزاندنی [[کێش]]، چونکە یارمەتی شۆردنەوەی لەش دەدات لە پاشماوەی [[ھەرسکردنی چەوری]]، ئاو ھیچ [[وزە لەلەشدا|وزە]]یەکی تێدا نییە کە ئەمەش دەبێتە ھۆی بەکارھێنانی چەوری لەش، خواردنەوەی ئاو برسێتی کەم دەکاتەوەو دەبێتە ھۆی کەمکردنەوەی ئارەزووی خواردن.
▲• زۆربەی کات [[ژانەسەر]] بەھۆی کەمی رێژەی ئاوەوەیە لەلەشدا، بۆیە خواردنەوەی ئاو ھۆیەکە بۆ چارەسەری ژانەسەر بە شێوەیەکی سروشتی، گرنگە پێش ئەوەی بیر لە بەکارھێنانی [[دەرمانی ئازارشکێن]] بکەینەوە، ئاو بخۆینەوە.
▲• ئاو دەبێتە ھۆی شێداری [[پێست]] بەم ھۆیەش پێکھاتە لاستیکیەکەی پێست دەپارێزێت و رێگری دەکات لە چرچبوون و وشکبونەوە.
▲• چالاکی دەبەخشێتە لەش بەھۆی چالاکردنی مێشک و یارمەتیدانی ماسولکەکان.
▲• ئەو کەسانەی کە وەرزش دەکەن پێویستە رێژەی پێویست ئاو بخۆنەوە بە شێوەیەکی ھێمنانە تا یارمەتی ماسولکەکان بدات و [[کرژبوونی ماسوولکە|کرژبوون]] و [[ڕەقبوونی ماسولکە]] کەمبکاتەوە بەھۆی گواستنەوەی خۆراک و ئۆکسجین بۆ ماسولکەکان و رزگارکردنی ماسولکەکان لە [[پاشەڕۆ خۆراکیەکان]].
▲• خواردنەوەی ئاو جگە لەکاتی خواردن، یارمەتیدەرە لە [[کرداری ھەرس]] و دورکەوتنەوە لە [[قەبزی]] و زیادکردنی جوڵەی [[ڕیخۆڵە]]کان، بە پێچەوانەوە زۆر ئاو خواردنەوە لەکاتی نان خواردندا دەبێتە ھۆی رێگری لە کرداری ھەرس بەھۆی دابەزاندنی [[ترشێتی گەدە]] و ھەڵاوسانی.
====زۆر خواردنەوەی ئاو====
خواردنەوەی ئاو بەرێژەیەکی زۆر لەسەریەک، دەبێتە ھۆی [[ژەھراویبوون بە ئاو]] (بە [[ئینگلیزی]]:Water Intoxication)، بە تایبەتی لە [[منداڵی ساوا]]دا کە رێژەیەکی زۆر ئاو لەگەڵ [[شیر]] وەردەگرێت (کاتێک کە شیری زۆر ڕوونی پێدەدرێت) یا لەکاتی کەش و ھەوای گەرم خواردنەوەی لەسەریەکی ئاو، ئەمەش دەبێتە ھۆی ھەڵئاوسانی خانەکانی لەش و کەمبوونەوەی خەستی [[خوێن]] و بەرزبونەوەی [[پەستانی خوێن]] بەھۆی زیادبوونی قەبارەی خوێنەوە.
Line ٤٢ ⟶ ٤٣:
ئاو لەسێ دۆخی جیاجیادا ھەیە:
* [[دۆخی شلی]]
* [[دۆخی ڕەقی]] (
* [[دۆخی ھەڵم]]
== سەرچاوەکان ==
[http://sbeiy.com/%28A%28oC1CSgvTygEkAAAAMGQ2ZTk2ZjgtOGE5MS00ZjQyLWI3OTMtZTRlNjQ1ZWEyZDMxeAx0uF_Fpo2yIKvg5_--PnjhNqA1%29%29/ku/newsdetail.aspx?id=23396&cat=5 سبەی - ئاو سودبەخشترین مادەیە بۆ ژیان لە ٢٣/١/٢٠١٠]▼
<references/>
▲٢. [http://sbeiy.com/%28A%28oC1CSgvTygEkAAAAMGQ2ZTk2ZjgtOGE5MS00ZjQyLWI3OTMtZTRlNjQ1ZWEyZDMxeAx0uF_Fpo2yIKvg5_--PnjhNqA1%29%29/ku/newsdetail.aspx?id=23396&cat=5 سبەی - ئاو سودبەخشترین مادەیە بۆ ژیان لە ٢٣/١/٢٠١٠]
[[پۆل:سەرچاوە سروشتییەکان]]▼
▲[[پۆل:سەرچاوە سروشتییەکان]]
[[پۆل:خواردنەوەکان]]
| |||