٢٠٢٤
٢٠٢٤ (MMXXIV) ساڵی ئێستایە، و ساڵێکی ئاسایییە کە لە ڕۆژی دووشەممە لە ڕۆژژمێری زایینی دەست پێ دەکات، ٢٠٢٤ەمین ساڵی دەستنیشانکردنی سەردەمی مەسیحی (CE) و ئانۆ دۆمینی (AD)، ٢٤ەمین ساڵی ھەزارەی ٣یەم و سەدەی ٢١ەم، و ٥ەمین ساڵی دەیەی ٢٠٢٠.
| ھەزارە: | ھەزارەی ٣ـەم |
|---|---|
| سەدەکان: | سەدەی ٢٠ – سەدەی ٢١ – سەدەی ٢٢ |
| ساڵەکان: | ٢٠٢١ ٢٠٢٢ ٢٠٢٣ – ٢٠٢٤ – ٢٠٢٥ ٢٠٢٦ ٢٠٢٧ |
| ڕۆژژمێری کوردی | ٢٧٢٣–٢٧٢٤ |
| ڕۆژژمێری ئێرانی | ١٤٠٢–١٤٠٣ |
| ڕۆژژمێری زایینی | ٢٠٢٤ MMXXIV |
| ڕۆژژمێری ئەتیوبیایی | ٢٠١٦–٢٠١٧ |
| ڕۆژژمێری ئەرمەنی | ١٤٧٣ ԹՎ ՌՆՀԳ |
| ڕۆژژمێری کۆچی | ١٤٤٥–١٤٤٦ |
| ڕۆژژمێری ئیگبۆ | ١٠٢٤–١٠٢٥ |
| ڕۆژژمێری ئاشووری | ٦٧٧٤ |
| ڕۆژژمێری بەربەری | ٢٩٧٤ |
| ڕۆژژمێری بەنگالی | ١٤٣١ |
| ڕۆژژمێری بەھایی | ١٨٠–١٨١ |
| ڕۆژژمێری بودایی | ٢٥٦٨ |
| ڕۆژژمێری بیزەنتی | ٧٥٣٢–٧٥٣٣ |
| ڕۆژژمێری شیوش | ١١٣ |
| ڕۆژژمێری چینی | 癸卯年 (ئاو کەروێشک) ٤٧٢٠ یان ٤٦٦٠ — تا — 甲辰年 (دار ئەژدیھا) ٤٧٢١ یان ٤٦٦١ |
| ڕۆژژمێری ھەتاویی تایلەندی | ٢٥٦٧ |
| ڕۆژژمێری دیسکۆردی | ٣١٩٠ |
| ڕۆژژمێری ژاپۆنی | Reiwa ٦ (令和６年) |
| ڕۆژژمێری جولیانی | زایینی کەم ١٣ ڕۆژ |
| ڕۆژژمێری بێرمەیی | ١٣٨٦ |
| ڕۆژژمێری عیبری | ٥٧٨٤–٥٧٨٥ |
| ڕۆژژمێری قبتی | ١٧٤٠–١٧٤١ |
| ڕۆژژمێری کۆری | ٤٣٥٧ |
| ڕۆژژمێری مینگوو | ڕۆژژمێری کۆماری چین ١١٣ 民國١١٣年 |
| ڕۆژژمێری ھۆڵۆسن | ١٢٠٢٤ |
| ڕۆژژمێرە ھیندووەکان | |
| - ڤیکرام سامڤات | ٢٠٨٠–٢٠٨١ |
| - شاکا سامڤات | ١٩٤٦–١٩٤٧ |
| - کاڵی یوگا | ٥١٢٥–٥١٢٦ |
| لە دروستبوونی ڕۆما | ٢٧٧٧ |
| ساڵی فەرمانڕەواییی بەریتانیا | ٧٢ ئێلیزابێتی_دووەم – ٧٣ ئێلیزابێتی_دووەم |
| سەعاتی یونیکس | ١٧٠٤٠٦٧٢٠٠–١٧٣٥٦٨٩٥٩٩ |
ڕووداوەکان دەستکاری
- ٤ی شوبات: لە ھەڵبژاردنی گشتیی سەلڤادۆر، سەرۆک کۆمار نەیب بوکیلی بە زیاتر لە ٨٠٪ی دەنگەکان سەرکەوتنی بەدەستھێنایەوە. [١] [٢]
- ٧ی شوبات: لە ھەڵبژاردنی سەرۆکایەتیی ئازەربایجان، سەرۆک کۆمار ئیلھام عەلیێڤ بۆ خولی پێنجەم ھەڵبژێردرایەوە.[٣]
- ٢٩ی شوبات: شەڕی ئیسرائیل و حەماس : سەربازانی ھێزەکانی بەرگریی ئیسرائیل تەقەیان لە لە خەڵکی مەدەنی لە شاری غەززە کرد و زیاتر لە سەد کەسیان کوشت بەوەش ژمارەی کوژراوانی فەلەستین گەیشتە ٣٠ هەزار کەس . [٤]
- ٧ی ئازار: سوێد بە فەرمی پەیوەندی بە ناتۆوە دەکات، کە ساڵێک پێشتر بووە ٣٢هەمین ئەندامی ناتۆ دوای فینلاند . [٥] [٦]
- ١٣ی ئازار: یاسای ژیریی دەستکرد کە یەکەم یاسایی و ڕێکخراوەیی گشتگیرە لە جیهاندا بۆ ژیریی دەستکرد لەلایەن یەکێتیی ئەورووپا پەسەندکرا. [٧]
- ١٥–١٧ی ئازار: ڤلادیمیر پوتین بۆ خولی پێنجەم وەک سەرۆکی ڕووسیا هەڵبژێردرایەوە. [٨]
- ٢٢ی ئازار: چەکدارانی سەر بە دەوڵەتی ئیسلامی هێرشیان کردە سەر ھۆڵی کرۆکۆس سیتی لە شاری کراسنۆگۆرسکی ڕووسیا و لانیکەم ١٤٥ کەس کوژران و ٥٥١ کەسیش بریندار بوون [٩]
- ٢٥ی ئازار: ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوە یەکگرتووەکان بڕیارنامەی ٢٧٢٨ی دەرکرد کە داوای "دەستبەجێ ئاگربەست" لە غەززە دەکات و داوای ئازادکردنی دەستبەجێ و بێ مەرجی سەرجەم بارمتەکان دەکات. [١٠]
- ٢٦ی ئازار: کەشتییەکی کۆنتێنەر کە ئاڵای سینگاپووری لەسەر بوو، بە ناوی "ئێم ڤی دالی"،خۆی بە یەکێک لە پایە سەرەکییەکانی پردی فرانسیس سکۆت کی لە شاری بالتیمۆر لە ویلایەتی میریلاند لە ئەمریکا کێشا، بەهۆیەوە پردەکە بە تەواوی داڕما و شەش کەس گیانیان لەدەستدا. [١١]
- ١٥ی ئایار: ڕۆبەرت فیکۆ سەرۆکوەزیرانی سلۆڤاکیا، دوای ھەوڵی تیرۆرکردنی لە نەخۆشخانە خەوێندرا.[١٢]
- ١٩ی ئایار: بەھۆی کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەرێک لە ئازەربایجانی ڕۆژھەڵاتی، ئێران، ٩ کەس گیانیان لەدەستدا کە ئیبراھیم ڕەئیسی سەرۆک کۆمار، حوسێن ئەمیرعەبدوڵڵاھیان، وەزیری کاروباری دەرەوەی ئێران و چەند کەسێکی کاربەدەستی دیکەی تێیدا بوون.[١٣]
- ٢٠ی ئایار: سەرۆکی داواکاری گشتیی دادگای تاوانی نێونەتەوەیی فەرمانی دەستبەسەرکردنی بێنیامین نێتانیاھو، سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل و یەحیا سینوار، سەرۆکی حەماس لە غەززەی بەھۆی تاوانەکانی شەڕەوە دەرکرد.[١٤]
لەدایکبوونەکان دەستکاری
مردنەکان دەستکاری
سەرچاوەکان دەستکاری
- ^ "El Salvador's Bukele is already claiming a big election win, but a troubled count delays results". AP News (بە ئینگلیزی). 2024-02-05. Retrieved 2024-02-05.
- ^ "After Nayib Bukele's crushing, unconstitutional victory, what next?". The Economist. ISSN 0013-0613. Retrieved 2024-02-05.
- ^ "Azerbaijan's president is likely to win election after a blitz offensive reclaimed Karabakh region". Associated Press (بە ئینگلیزی). 2024-02-07. Retrieved 2024-02-07.
- ^ "More than 100 killed as Israeli troops open fire on Gazans crowded around aid convoy". NBC News (بە ئینگلیزی). 2024-02-29. Retrieved 2024-02-29.
- ^ "Sweden officially joins NATO". NATO. 7 March 2024. Retrieved 7 March 2024.
- ^ "Sweden finally joins Nato after nearly two-year wait". The Guardian. 7 March 2024. Retrieved 7 March 2024.
- ^ "World's first major act to regulate AI passed by European lawmakers". CNBC. 14 March 2024. Retrieved 13 March 2024.
- ^ "Putin wins Russia election in landslide with no serious competition". Reuters. 18 March 2024. Retrieved 18 March 2024.
- ^ "Death toll from concert hall attack in Russia's Moscow region rises to 144". AA. March 29, 2024. Archived from the original on 30 March 2024. Retrieved 29 March 2024.
- ^ "UN Security Council resolution calls for Gaza ceasefire". BBC News. 25 March 2024. Retrieved 25 March 2024.
- ^ "Here's what you should know about the Key Bridge collapse". AP News (بە ئینگلیزی). 2024-03-28. Retrieved 2024-03-27.
- ^ Bushard, Brian. "Slovakia's Prime Minister Robert Fico Reportedly Stable After Potentially Political Attack". Forbes (بە ئینگلیزی). Retrieved 2024-05-16.
- ^ "What we know so far about the helicopter crash that killed Iran's president and others". AP News (بە ئینگلیزی). 2024-05-19. Retrieved 2024-05-20.
- ^ "Israel Gaza war: ICC prosecutor seeks arrest warrants for Netanyahu and Hamas leaders". www.bbc.com (بە ئینگلیزی). Retrieved 2024-05-26.
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە ٢٠٢٤ تێدایە. |
 | ئەم ساڵ وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |