ھۆندووراس
ھۆندووراس، بە فەرمی کۆماری ھۆندووراس (بە ئیسپانی: República de Honduras) کۆمارێکە لە ئەمریکای ناوەڕاست. ھەندێک جار بۆ جیاکردنەوەی ھۆندووراس لە ھۆندووراسی بەریتانی کە بوو بە دەوڵەتی ھاوچەرخ لە بیلیز، بە ئیسپانی ناودەبرا. لە ڕۆژاوای ھۆندووراس ھاوسنوورە لەگەڵ گواتیمالا و لە باشووری ڕۆژاوا لەگەڵ ئێلسالڤادۆر، لە باشووری ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ نیکاراگوا، لە باشوورەوە بە زەریای ھێمن لە کەنداوی فۆنسیکا و لە باکوورەوە لەگەڵ کەنداوی ھۆندووراس کە ھاتنە ژوورەوەیەکی فراوانی دەریای کاریبییە.
| Republic of Honduras República de Honduras |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| دروشم: "Libre, Soberana e Independiente" (Spanish) "Free, Sovereign and Independent" |
||||||
| سروود: National Anthem of Honduras |
||||||
.svg) |
||||||
| پایتەخت و گەورەترین شار | Tegucigalpa 14°6′N 87°13′W / 14.100°N 87.217°W | |||||
| زمانە فەرمییەکان | Spanish | |||||
| زمانە ناوچەییەکان | English, Garifuna, Miskito,and other indigenous languages. | |||||
| گرووپە ڕەگەزییەکان | 90% Mestizo mixture of European and American Indian 7% Amerindian 2% Black 1% White[١] |
|||||
| ناوی هاووڵاتی | Honduran, Catracho | |||||
| دەوڵەت | Constitutional republic | |||||
| - | President | Juan Orlando Hernández | ||||
| - | Vice President | Ricardo Álvarez | ||||
| - | President of the National Congress | Mauricio Oliva | ||||
| - | President of the Supreme Court | Jorge Rivera Avilés | ||||
| یاسادانەر | National Congress | |||||
| Independence | from Spain, First Mexican Empire, and the Federal Republic of Central America | |||||
| - | Declared | 15 September 1821 (as part of Federal Republic of Central America) | ||||
| - | from the First Mexican Empire | 1 July 1823 | ||||
| - | Declared | 5 November 1838 (as Honduras) | ||||
| ڕووبەر | ||||||
| - | سەرجەم | ١١٢,٤٩٢ کیلۆمەتری چوارگۆشە (102ەم) ٤٣,٢٧٨ مایلی چوارگۆشە |
||||
| ژمارەی دانیشتوان | ||||||
| - | بەراوردی 2010 | 8,249,574 (94ەم) | ||||
| - | سەرژمێریی 2007 | 7,529,403 | ||||
| - | چڕی | 64 کەس لە کیلۆمەتری چوارگۆشە (128ەم) ١٦٦کەس لە مایلی چوارگۆشە |
||||
| GDP (PPP) | بەراوردی 2011 | |||||
| - | سەرجەم | $35.697 billion[٢] | ||||
| - | سەرانە | $4,345[٢] | ||||
| GDP (nominal) | بەراوردی 2011 | |||||
| - | سەرجەم | $17.381 billion[٢] | ||||
| - | سەرانە | $2,115[٢] | ||||
| Gini (1992–2007) | 55.3[٣] (high) | |||||
| HDI (2010) |  0.604[٤] (medium) (١٠٦th) |
|||||
| دراو | Lempira (HNL) |
|||||
| ناوچەی کاتی | CST (UTC−6) | |||||
| لای لێخوڕین | Right | |||||
| پاوانی ئینتەرنێت | .hn | |||||
| کۆدی تەلەفۆن | 504 | |||||
| 1 | "Libre, soberana e independiente" is the official motto, by congressional order, and was put on the coat of arms. | |||||
| 2 | Estimates explicitly take into account the effects of excess mortality due to AIDS; this can result in lower life expectancy, higher infant mortality and death rates, lower population and growth rates, and changes in the distribution of population by age and sex than would otherwise be expected, as of July 2007. | |||||
ھۆندووراس شوێنی چەندین چاندی گرنگی ئەمریکای ناوەڕاست بووە، دیارترینیان مایاکان بوون، پێش ئەوەی لە سەدەی ١٦دا لەلایەن ئیسپانیاوە داگیر بکرێت. ئیسپانی ڕۆمانی کاسۆلیکی زمانی ئیسپانیای ناساند کە زمانی باڵادەستە لە ئێستادا، لەگەڵ چەندین داب و نەریت کە لەگەڵ چاندی ڕەسەن تێکەڵ بوون. ھۆندووراس لە ساڵی ١٨٢١ سەربەخۆی بوو و لەو کاتەوە کۆمار بووە ھەرچەندە بەردەوام تووشی ململانێی کۆمەڵایەتی و نائارامی ڕامیاری زۆر بووە، بە یەکێک لە ھەژارترین وڵاتەکانی نیوە گۆی ڕۆژاوا ماوەتەوە. ھۆندووراس زۆرترین ڕێژەی کوشتنی ھەیە لە جیھاندا.
ھۆندووراس ڕووبەرەکەی نزیکەی ١١٢٤٩٢ کیلۆمەتر دووجایە و ژمارەی دانیشتووانی زیاتر لە ١٠ ملیۆن کەسە. بەشەکانی باکوور بەشێکە لە ناوچەی ڕۆژاوای کاریبی، وەک لە پێکھاتەی دانیشووان و چاندی ناوچەکەدا ڕەنگ دەداتەوە. ھۆندووراس بە سامانە سروشتییە دەوڵەمەندەکانی ناسراوە، لەوانە کانزا جۆراوجۆرەکان، قاوە، میوەی گەرمەکان و قامیشی شەکر، ھەروەھا پیشەسازییەکی قوماشی گەشەسەندوو.
ئەمانەش ببینە دەستکاری
سەرچاوەکان دەستکاری
- ^ Honduras ١٥ی ئایاری ٢٠٢٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.. CIA – The World Factbook. Cia.gov. Retrieved on 2012-07-28.
- ^ ئ ا ب پ "Honduras". International Monetary Fund. Retrieved 18 April 2012.
- ^ 1992–2007,"Human Development Report 2009 – M Economy and inequality – Gini index". Human Development Report Office, United Nations Development Programme. Archived from the original on 17ی Octoberی 2009. Retrieved 17 October 2009.
{{cite web}}: Check date values in:|archivedate=(help) ١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٩ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. - ^ "Human Development Report 2010" (PDF). United Nations. 2010. Retrieved 5 November 2010. ٢١ی تشرینی دووەمی ٢٠١٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
 | ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە ھۆندووراس تێدایە. |