مەلا یاسین
یاسین مەحموود ڕەشید ناسراو بە مەلا یاسین وەبەرھێنەر و سەرمایەدارێکی ناسراوی کوردستانە و گوتەبێژی یەکێتیی وەبەرھێنەرانی کوردستانە. لە ساڵی ١٩٧٥ لەناوچەی شارباژێر، سەر بە پارێزگای سلێمانی لەدایک بووە.[١]
| یاسین مەحموود ڕەشید | |
|---|---|
 | |
| ناوی خۆماڵی | مەلا یاسین |
| لەدایکبوون | ١٩٧٥ز شاری سلێمانی |
| پیشە | گوتەبێژی یەکێتیی وەبەرھێنەرانی کوردستان |
| زمان | کوردی |
| نەتەوە | کورد |
| بواری کارکردن | وەبەرھێنەر |
| ماڵپەڕی فەرمی | |
| www.bareazgroup.com | |
ژیاننامە دەستکاری
لە ساڵی ١٩٧٥ لەناوچەی شارباژێڕ، سەر بە پارێزگای سلێمانی، لەدایک بووە. ھەر لەسەرەتای منداڵی و لاویدا، خولیای کار و کاسپی بووە بۆ گەیشتن بەو ئامانجانەی کە لەھزریدا بەرجەستە بوو. مەلا یاسین دوای چەند جارێک مایەپووچ بوون لەکار و کاسپی، متمانەی تەواوی بەخۆی ھەبووە کۆڵنەدات، تاببێتە سەرمایەدارێک کە ئامانجی سەرەکی خزمەتکردنی چینی کەمدەرامەت و ھەژاران بێت، بەردەوامبوونی لەسەر ئەو ڕێچکەیە گەیاندییە ئەوەی کۆمپانیای بەڕێز دابمەزرێنێت.[٢] کە توانی مۆڵەتی ژمارە ١ی وەبەرھێنان بۆ دروستکردنی ٢٥٬٠٠٠ یەکەی نیشتەجێبوون وەربگرێت و لەو ڕێگایەوە سەدان خانەوادەی لەکرێچێتی ڕزگارکرد.[٣]
مەلا یاسین جگە لەوەی وەبەرھێنەر و سەرمایەدارێکی کوردە لە کوردستانی عێراق تائێستا بەشداریی زۆرترین چاوپێکەوتنی میدیایی لە کەناڵە ناوخۆیی و ئیقلیمی و جیھانییەکاندا کردووە.[٤] ھاوکات خاوەنی چەندین نووسین و بڵاوکراوەیە، لەسەر ڕەوشی ئابووری و وەبەرھێنان بە گشتی، ئەمە جگە لەوەی بەشداریی چەندین دیدارو کۆنفرانس و دیبەیتی ئابووریی کردووە لەدەرەوە و ناوەوەی وڵات.[٥]
مەلا یاسین خاوەنی پەرتوکێکی تایبەتە لەسەر کەرتی وەبەرھێنان لەکوردستان بەناونیشانی وەبەرھێنانی نیشتەجێبوون لەنێوان ڕەخنەو واقعیدا کە ئەزموونی چەندین ساڵی کارکردنی خۆی تێدا بەرجەستە کردووە.[٦] ھەر ئەمەش وای کردووە بیرۆکەی دامەزراندنی یەکێتیی وەبەرھێنەرانی کوردستانی بھێنێتە کایەوە و بەیەکێک لەو ڕێکخراوە زیندوەکانی کوردستان دادەنرێت کە ڕۆڵی گەورەی بینیوە لە ھاوکاریکردنی کاروچالاکییە تایبەت و ڕەسمییەکانی حکوومەت،[٧] ھەروەھا وەک وتەبێژەی ڕەسمی یەکێتیی دەستنیشانکراوە و تاوەکو ئێستاش لەو پۆستەدا بەردەوامە.[٨]
گروپی كۆمپانیاكانی بەرێز دەستکاری
دەربارەی گروپی كۆمپانیاكانی بەرێز[٩]
- گروپی كۆمپانیاكانی بەرێز لەكۆتایی ساڵی 2001 دروست كراوه و بە كارخانەیەكی نوێی دروستكردنی دەرگاو پەنجەرەی )پی ڤی سی) كە لەو سەردەمەدا لە كوردستان و عیراق وێنەی نەبوو، تەنها 7 كارمەندی لەخۆگرتبوو، دەروازەیەكی خێری بەڕووی شاری سلێمانی و كوردستاندا كردەوە.
- لەساڵی 2002، یەكەم كارگەی مۆنتاژی بەرهەمەكانی (ئێم دی ئێف)ی هێنانە كوردستان و عیراق.
- ئەندامی لیستی خاڵبەندکراو: لەساڵی 2003، بۆ یەكەم جار بیرۆكەی دامەزراندنی كۆمەڵگای وەرزشی و یاریگای (تارتان) لەسەر دەستی گروپی كۆمپانیاكانی بەرێز بونیادنرا، هەر لەو بوارەشدا 10 كۆمەڵگای وەرزشی بێ وێنەمان پێشكەش بە شاری كەركوكی خۆشەویست كردووە.
- لەساڵی 2004 و 2005 دا، پرۆژەكانی بەڕێز جگە لە هەرێمی كوردستان شارەكانی تری عیراقی گرتەوە.
وەك هەموو كارە ناوازەو بێ وێنەكانی تر، بیرۆكەی دروستكردنی كۆمەڵگای نیشتەجێبوونمان هێنایە بوون و دەیان پرۆژەی نیشتەجێبوونمان لەشار و شارۆچكەكانی كوردستان دەستپێكرد، بۆ هێنانە دی خەون و ئاواتی كرێنیشینان و ڕزگاربوونیان لەنەبونی شوێنی نیشتەجێبوون.
- لەكۆتایی ساڵی 2006، پرۆژەی ئاسوودە بۆ دروستكردنی 25000 یەكەی نیشتەجێبوون لەلایەن حكومەتی هەرێمی كوردستانەوە پەسەندكراو لەساڵی 2007 شەرەفی مۆڵەتی ژمارە 1ی وەبەرهێنان درایە گروپی كۆمپانیاكانی بەرێز، كە زیاتر لە 11 ناوچەی جیاوازی شارو شارۆچكەكانی كوردستان لەخۆدەگرێت.
- پرۆژەی ئاسوودە پێك دێت لە پرۆژەكانی:
- چەرموو سیتی لەچەمچەماڵ .
- گۆران سیتی لە هەڵەبجە .
- رۆژ سیتی لە رانیە .
- هاموون سیتی لە كۆیە .
- میر سیتی لە دوكان .
- نۆژین سیتی لە دەربەندیخان.
- پرۆژەكانی گرین سیتی، لوبنان سیتی و دییە سیتی، بڕوا سیتی و بەڕێز سیتی لەناو شاری سلێمانی، یارمەتیەكی گەورە بوون بۆ كرێنیشینان.
شانبەشانی پرۆژەی ئاسوودە، كۆمپانیای بەرێز خاوەنی مۆڵەتی پرۆژەی هاوبەشی دانیا سیتی یە، لەبەرزترین و ناوازەترین شوێنی پارێزگای سلێمانی. هەروەها خاوەنی مۆڵەتی پرۆژەی شاری (دایك)ە، كە یەكێكی دیكە لە پرۆژە دیارەكانی شاری سلێمانین كە جیاواز لەسەرجەم پرۆژەكانی تر، مۆدیلێكی نوێی بیناسازییە لە كوردستان. جگە لە پرۆژەی نیشتەجێبوون بەرێز، چەندین مۆڵەتی وەبەرهێنانی تری بەدەستهێناوە لە سێكتەرەكانی پیشەسازی، گەشتیاری، بارزگانی. خاوەنی پرۆژەی بەڕێزی گەشتیاریئە مشتێك لە هاوینە هەواری دوكان. لەسێكتەری بازرگانیشدا، دەیان براندی نێودەوڵەتی، لەوانە: رێستورانتی گەردونی، خزمەتگوزاری سپا، لەپرۆژەی سلێمانی پۆینت بەم نزیكانە پێشكەش دەكەین. هەروەها بریكاری دیارترین برانەدەكانی (ئیستقبال، بێلۆنا و مۆندی)ە لە بواری مۆبێلیات لە هەرێمی كوردستاندا.[١٠]
شانبەشانی پرۆژە ستراتیجی و پڕ خزمەتگوزارییەكانی كۆمپانیاكەی "مەلا یاسین" لەئێستادا، دوو پرۆژەی زۆر گرنگ و پڕبایەخی هەیە، كە خزمەت بە هاوڵاتیانی كوردستان بەگشتی دەكات:
- پرۆژەی میدیایی (تۆڕی میدیایی خەڵك)[١١]ە، كە یەكێكە لەو پڕۆژانەی خزمەتێكی گەورەی بەئەزموونی میدیای كوردی كردووە و لە پێگەی تۆپ سایتە عیراقی و كوردستانییەكاندایە.
- پرۆژەی (ڕێكخراوی خێرخوازی خەڵك)، ئەم پرۆژەیە تایبەتە بە پێشكەشكردنی هاوكاری و بەدەمەوە هاتنی چینی كەمدەرامەت و هەژاران، كە ساڵانە نزیكەی (350 بۆ 400) ملیۆن دینار تەرخان دەكرێت بۆ كارە خێرخوازیەكان و سپۆنسەریكردنی سیمینار و پانێلەگرنگەكانی كەرتی تایبەت و كەرتی گشتی و رێكخراوە ناحكومییەكان.
سەرچاوەکان دەستکاری
- ^ "مەلا یاسین: 10 ملیاردێر و 8،000 ملیۆنێری دۆلار لە هەرێمی کوردستان هەن". هێمن بابان رەحیم. ماڵپەڕی ڕووداو. 4 January 2022.
- ^ "گروپی کۆمپانیاکانی بەڕێز ھاوکاری 5 ھەزار خێزان دەکات". وێستگە نیوز. westganews. Retrieved 23 March 2020.
- ^ "مەلا یاسین: پرۆژە ستراتیژییەکانی سلێمانی ترلیۆنێک و 100 ملیار دیناریان پێویستە". Radionawa. نەوا. 15 December 2022.
- ^ "مەلا یاسین بەڵێنەکەی بردەسەر". کوردپلات. kurdplat.net.
- ^ "مەلا یاسین: زەکاتی ئەمساڵ 750 ملیۆن دۆلارە". ھۆشیار عەلی. ماڵپەری وشە. 28 March 2023.
- ^ "سەرمایەدارێکی سلێمانی ھەنگاوێکی بێ وێنە دەنێت". xwakurk.com. 23 March 2020.
- ^ "مەلا یاسین: دوای رێککەوتنی ھەولێر و بەغدا جووڵە کەوتەوە بازاڕ". kurdistan24. ماڵپەری کوردستان24. 28 July 2023.
- ^ "مەلا یاسین: "بەھۆی بەرزونزمی دراوەوە جموجۆڵی بازرگانی لەگەڵ تورکیا لەسەدا ٢٠ کەمی کردووە"". Rewa Mahmood Hasan. aa.com. 10 February 2023.
- ^ "ڕۆڵی کۆمپانیای بەڕێز لە نۆژەنکردنەوەی ماڵی پیرەمێرد دا، بەرز دەنرخێنرێت". هەرێم بەهادین. Xelk.org. 11 December 2022.
- ^ "مەلا یاسین: لە هەرێمی كوردستاندا نزیكەی 18 ملیار دۆلار لای خەڵكە و نایهێننە بازاڕ و ناشیبەنەوە بانكەكان". راچڵەكین. rachlaken.com. 9 February 2023.
- ^ "تۆڕی میدیای خەڵک".
