مەرینیەکان، نیشتەجێبوون لە ناوچەی زاب لە باشوری ڕۆژهەڵاتی جەزائیر، بنەماڵەیەکی دەسەڵاتداربوون حوکمی مەغریبیان کرد لە نێوان ساڵانی ١٢٤٤-١٤٦٥ز, وبارەگاکەیان فاس بوو.

دەوڵەتی مەرینی
نەخشە

خاکەکانی ژێر دەسەڵاتی دەوڵەتی مەرینی
زانیاریی گشتی
پایتەخت فاس
مێژووى دامەزراندن ١٢٤٤ ز
مێژووى ڕوخان ١٤٦٥ ز
ئایین ئیسلام

مێژوویان دەستکاری

مەرینیەکان دەرچوون لە هۆزی زەناتەی ئەمازیغی ئەسڵیان لە ناوچەی زاب بوو لە باشوری ڕۆژهەڵاتی جەزائیر، جێگیربوون لە ناوچەکانی ڕۆژهەڵات و باشوری ڕۆژهەڵاتی مەغریب، دوای چەندین هەڵمەت لەگەڵ موەحیدەکاندا، مەرینیەکان لە سەردەمی هەردوو برا ئەبو یەحیا عەبدول حەق (١٢٤٤-١٢٥٨)ز وپاشان ئەبویوسف (١٢٥٨-١٢٨٦)ز توانیان دەست بگرن بەسەر چەندین شاردا مکناس ساڵی ١٢٤٤ز وفاس ساڵی ١٢٤٨ز و هەروەها لە ساڵی ١٢٦٩ دەستیانگرت بەسەر کۆتایی موەحیدەکاندا، و پاشان دەستیان کرد بە ڕێکخستنی سوپایەکی بەهێز تا بتوانن پارێزگاری لە ناوچەکانیان بکەن، چەندین شەڕیان کرد لەسەر خاکی ئەندەلوس لە سەردەمی ئەبویەعقوب یوسف (١٢٨٦-١٣٠٧)ز، فراوانبوون بەلای جەزائیردا (دەستیان گرت بەسەر وەهران وشاری جەزائیر)، دەوڵەت گەیشتە بەرزترین ئاستی لە سەردەمی ئەبو حەسەن عەلی پاشان ئەبو عەنان فارس، و چالاکی بیناسازی پێشکەوت، و ئەبوعەنان دەستی گرت بەسەر تەلمیساندا وبەردەوام بوو تا گەیشتە تونس و سەندی لە دەستی حەفسیەکان.

ڕووخان دەستکاری

لە ساڵی ١٣٥٨وە دەوڵەتی مەرینی بە خێرایی داڕما، دوای ئەوەی دانیشتوانی فاس شۆڕشیانکرد بەسەر مەرینیەکاندا، دوای ئەوە کاروباری مەغریب کەوتە دەستی ویتاسیەکان.

لیستی سوڵتانەکان دەستکاری

  #  فەرمانڕەوا  ژیانی  ماوەی حوکم
١ ئەبو یوسف یەعقوب کوڕی عەبدول حەق  ١٢١٠-١٢٨٦   ١٢٦٩-١٢٨٦ 
٢ ئەبو یەعقوب یوسف ناسر  ....-....   ١٢٨٦-١٣٠٧ 
٣ ئەبو سلبت عامر  ....-....   ١٣٠٧-١٣٠٨ 
٤ ئەبو ڕەبیع سولەیمان  ....-....   ١٣٠٨-١٣١٠ 
٥ ئەبو سعید عوسمان کوڕی یەعقوب  ....-....   ١٣١٠-١٣٣١ 
٦ ئەبو حەسەن عەلی کوڕی عوسمان  ....-....   ١٣٣١-١٣٤٨ 
٧ ئەبو عەنان فارس کوڕی عەلی  ....-....   ١٣٤٨-١٣٥٨ 
٨ ئەبو سالم محەمەد کوڕی فارس  ....-....   ١٣٥٨-١٣٦١ 
٩ محەمەد کوڕی یەعقوب  ....-....   ١٣٦١-١٣٦٦ 
١٠ ئەبوعەزیزی یەکەم  ....-....   ١٣٦٦-١٣٧٢ 
  شەڕی ناوخۆ  ....-....   ١٣٧٢-١٣٨٤ 
١١ موسی کوڕی فارس  ....-....   ١٣٨٤-١٣٨٧ 
١٢ ئەبوعەبباس  ....-....   ١٣٨٧-١٣٩٣ 
١٣ عەبدول عەزیز  ....-....   ١٣٩٦-١٣٩٣ 
١٤ عەبدوڵڵا  ....-....   ١٣٩٦-١٣٩٨ 
١٥ عوسمان  ....-....   ١٣٩٨-١٤٢١ 
١٦ عەبدول حەق  ....-....   ١٤٢١-١٤٦٥ 
١٧ شەڕی ناوخۆ  ....-....   ١٤٦٥-١٤٧٢ 

سەرچاوەکان دەستکاری

وێکی عەرەبی