بارام مەهر پەیما
بارام مەهر پەیما ساڵی ١٩٥٧ لە شاری سنە لەدایکبووە. دادوەری دێرینی تۆپی پێی نێودەوڵەتی، سەرپەرشتیاری دادوەران و ڕاهێنەری دادوەرانی فیدراسیۆنی تۆپی پێی ئێرانە، کە ساڵانێکی زۆرە لە بواری وەرزشی ئێراندا چالاک بووە و دادوەری یارییە گرنگەکانی کردووە و چەندین دادوەری ڕاهێنانی کردووە. یەکەم دادوەری تۆپی پێی نێودەوڵەتی ئێرانە لە کوردستانەوە.[١][٢][٣][٤]
بارام مەهر پەیما | |
|---|---|
| لەدایکبوون | ١٩٥٧ |
| نەتەوە | کورد |
| پیشە | دادوەری وەرزشی تۆپی پێ |
| ئایین | ئیسلام، سوننە |
ژیان دەستکاری
بارام مەهر پەیما لە شاری سنە لە دایکبووە و خوێندنی سەرەتایی لە هەمان شار تەواو کردووە. بنەماڵەکەی خەڵکی سەقز بوون و ڕوویان لە سنە کردووە. لە کاتێکدا دوو مانگ لە ساڵی یەکەمی ناوەندی لە ئامادەیی ڕازی شاری سنە ( ڕەنجاوەری ئێستا) بەسەر بردووە، بە هۆی پێگەی کارەکەی باوکی کۆچکردوو ڕووی لە شاری مەریوان کردووە.[٥]
تۆپی پێ دەستکاری
مەهرپەیما لە ساڵی ١٩٦٣ لە یانەی شاهین لە شاری سنە ئاشنای جیھانیی وەرزش بەتایبەتی تۆپی پێ بوو، کە لەلایەن محەممەد سێدق بەکری برایەوە دامەزرا. لە ساڵی خوێندنی ٦٧-٦٨ بە پێکهێنانی یەکەم تیپی تۆپی پێ لە شاری مەریوان بووەتە ئەندامی تیپی هەڵبژێردراوی قوتابخانەکانی ئەو شارە و لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩٦٨دا بەشداری پاڵەوانیەتی قوتابخانەکانی ئەو پارێزگایە دەکات کە لە سەقز بەڕێوەچوو. لە تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩٦٨دا لەگەڵ بنەماڵەکەی ڕوویان لە سەقز کردووە و بە ناونووسین لە قوتابخانەی ئامادەیی مەهرەگان (تەوحیدی ئێستا)، درێژە بە چالاکییە وەرزشییەکانی خۆی دەدات، لەوانەش تۆپی پێ و وەرزشی و بۆ ماوەی چەندین ساڵ ئەندامی تیپی قوتابخانە هەڵبژێردراوەکان بووە. لاوان، تاج تیپی هەڵبژێردراوی یانە و پەرسپۆلیس، سەقز و پارێزگای کوردستان ئامادەیی سەرکەوتوویان لە پێشبڕکێ نیشتمانییەکان هەبوو.[٦] دوای وەرگرتنی دیپلۆمی ئەدەبی لە سەقز، ساڵی ١٩٧٨ بۆ درێژەدان بە خوێندنی لە بواری پەروەردەی وەرزشدا چووە شاری هەمەدان. لە ماوەی مانەوەی لە هەمەدان لەگەڵ تیپی یانەی ئەلوەند لە ساڵی ١٩٧٨ پلەی دووەمی بەدەستھێنا. لە ساڵی ١٩٧٩ پەیوەندی بە تیپی تۆپی پێی شووشەی هەمەدان کرد و سەرکەوتوو بوو لە بەدەستھێنانی پاڵەوانێتی یانەکانی هەمەدان.[٧] لە ساڵی ١٩٧٩ بڕوانامەی ڕاهێنەرایەتی و ناوبژیوانی لە تۆپی پێ و وەرزشی وەرگرت. لە ساڵی ١٩٨٠ دوای تەواوکردنی خوێندن لە سەقز وەک مامۆستای وەرزشی کاری کردووە و هاوکات لەگەڵ مامۆستابوون لە تیپەکانی تۆپی پێ و وەرزشی سەقز درێژە بە چالاکییە وەرزشییەکانی دەدات و لە بابەتی ڕاهێنەرایەتی وەرزشیشدا خۆی تەرخان کردووە بۆ گەنجانی سەقز نمایشی کرد.[٨]
هەواڵنێری دەستکاری
بە هۆی حەز و ئارەزووی بۆ زانیارییە وەرزشییەکان لە ساڵی ١٩٨١ بوو بە پەیامنێری گۆڤاری وەرزشی دونیا و ڕەنگدانەوەی ڕەخنە و کەموکوڕیەکانی وەرزشی سەقز و ئەو پارێزگایە بوو. لە ساڵی ١٩٨١دا بارام لە لایەن فیدراسیۆنی تۆپی پێی ئێرانەوە بانگھێشت کرا بۆ ئەوەی دادوەری یارییەکانی تۆپی پێ لەو وڵاتە بکات و هەموو ساڵێک لە تاقیکردنەوەکانی ناوبژیوانان کە لە لایەن فیدراسیۆنی تۆپی پێی ئێرانەوە ئەنجام دەدرا، پلەی یەکەمی بەدەستھێنا.[٩]
دادوەری نێودەوڵەتی دەستکاری
لە ساڵانی ١٩٩٢-١٩٩١ بۆ ماوەی ساڵێک لە ژاپۆن مایەوە و بە بەشداریکردن لە پێشبڕکێی کرۆس کانتری (١٠ کم) پلەی ١١ی لە نێوان ١٩٢ ڕاکەری ژاپۆنی بەدەستھێنا. دوای گەڕانەوەی لە ژاپۆن لە ئۆکتۆبەری ساڵی ١٩٩٢ سەرکەوتوو بوو لە بەدەستھێنانی پلەی نیشتمانی وەک دادوەری تۆپی پێ، هەروەها لە ڕووی بەهرە و توانا و سەرکەوتنی لە ناوبژیوانی یارییەکانی تۆپی پێی یانەکانی وڵاتەکەدا، لە ساڵی ١٩٩٣ لە تاقیکردنەوەیەکدا کە لەلایەن فیدراسیۆنی تۆپی پێ ئەنجامدرا هات لە دادوەری نێودەوڵەتی و نیشتمانی وڵاتەوە بە باشترین ڕیکۆرد و پلەی یەکەمی بەدەستھێنا و دوای ناساندنی بە فیدراسیۆنی تۆپی پێی جیھانی (فیفا) ناوی بارام مەهر پەیما وەک یەکەم دادوەری نێودەوڵەتی لە کوردستانەوە لە فیدراسیۆنی تۆپی پێی جیھانی تۆمارکرا.[١٠]
لە ساڵی ١٩٩٥ لەلایەن یەکێتی تۆپی پێی ئاسیا بانگھێشتی میرنشینەی یەکگرتووی عەرەبی کرا بۆ یەکەم دادوەری نێودەوڵەتی و لە چەند وڵاتێکی ئاسیادا لە ئاستی جیاوازدا ناوبژیوانی پێشکەش کرد. هەروەها لە ساڵانی ١٩٩٥ و ١٩٩٧ لەلایەن یەکێتی تۆپی پێی جیهانی (فیفا) بانگھێشتی ژاپۆن و ئیتاڵیا کراوە بۆ ئەوەی دادوەری پێشبڕکێکانی ئۆڵۆمپیادی خوێندکارانی جیھانی بکات.[١١]
خانەنشین بوون دەستکاری
دوای ماڵاوایی لە دادوەری تۆپی پێ لە ساڵی ٢٠٠١، وەک سەرپەرشتیاری دادوەران لە یارییەکانی خولی نایابی ئینگلیزی و ڕاهێنەری دادوەران لەگەڵ لێژنەی دادوەرانی فیدراسیۆنی تۆپی پێی ئێران درێژە بە هاوکاری و چالاکییەکانی دا.[١٢] پاش دوانزە ساڵ خزمەت لە قوتابخانەکانی سەقز گواسترایەوە لە تەشرینی یەکەم ساڵی ١٩٩٣ بۆ سنە و پاشان لە تەشرینی یەکەم ١٩٩٥ بۆ شاری کەرەج و جگە لە دادوەری، بە دامەزراندنی قوتابخانەی تۆپی پێ دەستی بە فێرکردنی تۆپی پێی بنەڕەتی کردووە. دوای ٣٠ ساڵ خزمەتکردن لە بواری پەروەردەدا، لە ساڵی ٢٠٠٩ خانەنشین بوو. لە ساڵی ١٩٧٠ەوە وازی لە تۆپی پێ هێنا و بۆ ماوەی زیاتر لە ٢٠ ساڵ لە ڕیزی ڕاکەرانی بەرگەگرتنی سەقز دادەنرا.[١٣]
سەرپەرشتیاری دادوەر دەستکاری
بە هۆی تۆماری دادوەرییەوە وەک سەرپەرشتیاری دادوەرانی خولی نایابی هەڵبژێردرا.[١٤][١٥]
بەڕێوەبەری تیپی نیشتمانی فووتساڵی کەڕەکان دەستکاری
وەک بەڕێوەبەری هەڵبژاردەی فووتساڵی (تۆپانی ناو سالۆن) نەتەوەیی کەڕەکانی ئێران لە بەڕازیل، هەڵبژاردەی نەتەوەیی کەڕەکانی فوتساڵی ئێران پاڵەوانێتی جیھانی بەدەستھێنا. بە بڕیاری سەرۆکی فیدراسیۆنی وەرزشی کەڕەکان، بارام مەهر پەیما، وەک بەڕێوەبەری هەڵبژاردەی نیشتمانیی فووتساڵی کەڕەکان هەڵبژێردرا.[١٦][١٧]
بەرهەمەکانی دەستکاری
کتێبی مێژووی وەرزشی کوردستان لە سەقز (پیشینە ورزش کردستان در سقز) لە ساڵی ٢٠١٢دا چاپ و بڵاو کردەوە.[١٨]
سەرچاوەکان دەستکاری
- ^ سایت, پیش‌فرض (2015-05-23). "بهرام مهرپیما اولین داور بین المللی کردستانی فوتبال ایران". پیام داوران (بە فارسی). Retrieved 2024-01-31.
- ^ جهان, Fararu | فرارو | اخبار روز ایران و (۱۴۰۱/۰۶/۲۰ - ۱۸:۱۸). "افشین پیروانی واقعا به رختکن داوران رفته بود؟". fa (بە فارسی). Retrieved 2024-01-31.
{{cite web}}: Check date values in:|date=(help) - ^ www.irna.ir https://www.irna.ir/news/5813554/24-%25D8%25AF%25D8%25A7%25D9%2588%25D8%25B1-%25D8%25A8%25DB%258C%25D9%2586-%25D8%25A7%25D9%2584%25D9%2585%25D9%2584%25D9%2584%25DB%258C-%25D8%25A7%25DB%258C%25D8%25B1%25D8%25A7%25D9%2586-%25D8%25A8%25D9%2587-%25D9%2581%25D8%25AF%25D8%25B1%25D8%25A7%25D8%25B3%25DB%258C%25D9%2588%25D9%2586-%25D8%25A8%25DB%258C%25D9%2586-%25D8%25A7%25D9%2584%25D9%2585%25D9%2584%25D. Retrieved 2024-01-31.
{{cite web}}: Missing or empty|title=(help) - ^ www.irna.ir https://www.irna.ir/news/80454292/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%85%D9%8A-%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D9%82%D9%87-%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D8%AC%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B0%D9%81%D9%8A-%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85. Retrieved 2024-01-31.
{{cite web}}: Missing or empty|title=(help) - ^ "مهرپیما کارشناس داوری: داور بازی الدحیل - پرسپولیس قضاوت خوبی داشت". فوتبالی (بە فارسی). 2020-09-21. Retrieved 2024-01-31.[بەستەری مردوو]
- ^ "مهرپیما: اصفهانیان با شخصیت من بازی کرد". ورزش سه (بە فارسی). Retrieved 2024-01-31.
- ^ "کناره گیری دبیر دپارتمان داوری فدراسیون فوتبال". فوتبالی (بە فارسی). 2016-08-28. Retrieved 2024-01-31.[بەستەری مردوو]
- ^ "واکنش ناظر داوری به همسایه شدن استقلال و داوران". فوتبالی (بە فارسی). 2017-02-15. Retrieved 2024-01-31.[بەستەری مردوو]
- ^ امیری, سامان صادق (2019-05-10). "نکته قابل بحث؛ مسی و یارانش باخت را از حریف پذیرفتند بدون کوچکترین رفتار غیر اخلاقی". یاریزان (بە ئینگلیزی). Retrieved 2024-01-31.
- ^ "گفت‌وگوی خواندنی تسنیم با نخستین داور بین‌المللی فوتبال ایران/راز موفقیت در قضاوت چیست؟ - تسنیم". خبرگزاری تسنیم | Tasnim (بە فارسی). Retrieved 2024-01-31.
- ^ www.irna.ir https://www.irna.ir/news/5836463/%DB%8C%DA%A9-%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%82%D8%B6%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D9%82%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%AC%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87. Retrieved 2024-01-31.
{{cite web}}: Missing or empty|title=(help) - ^ "تکلیف رئیس دپارتمان داوری فدراسیون فوتبال چهارشنبه مشخص می‌شود - تسنیم". خبرگزاری تسنیم | Tasnim (بە فارسی). Retrieved 2024-02-01.
- ^ سایت, پیش‌فرض (2015-05-23). "بهرام مهرپیما اولین داور بین المللی کردستانی فوتبال ایران". پیام داوران (بە فارسی). Retrieved 2024-02-01.
- ^ ایران, فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی (۱۴۰۲/۰۲/۲۶ - ۱۵:۳۸). "اعلام اسامی داوران لیگ برتر". fa (بە فارسی). Retrieved 2024-02-01.
{{cite web}}: Check date values in:|date=(help) - ^ "مهرپیما کارشناس داوری: داور بازی الدحیل - پرسپولیس قضاوت خوبی داشت". فوتبالی (بە فارسی). 2020-09-21. Retrieved 2024-02-01.[بەستەری مردوو]
- ^ AGENCY, خبرگزاری صدا و سیما | IRIB NEWS (۱۴۰۲/۰۸/۲۸ - ۰۶:۳۷). "تیم فوتسال ناشنوایان ایران قهرمان جهان شد". fa (بە فارسی). Retrieved 2024-02-01.
{{cite web}}: Check date values in:|date=(help) - ^ "داورزنی سرمربی تیم ملی ناشنوایان شد - پایگاه خبری فوتسال". fut5al.ir (بە فارسی). 2023-07-20. Retrieved 2024-02-01.
- ^ "کتاب پیشینه ورزش در کردستان منتشر شد". خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency (بە فارسی). 2012-04-23. Retrieved 2024-02-01.
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە بارام مەهر پەیما تێدایە. |